	صفحه اصلی فروشگاه نماد اعتماد الکترونیک تبلیغات مقالات اخبار خبرنامه پرداخت آنلاین سبد خرید نقدی درباره ما تماس با ما

تبلیغات

^{خرید ویژه بلک فرایدی از سایت دی جی کالا}

$$$ تبلیغات در سایت نوین طیور$$$

$$$ طراحی نقشه هوادهی مرغداری $$$

اعضا

محصولات نوین طیور

سبد خرید

کانال نوین طیور

مقاله

تبلیغات

جستجوی گوگل

جستجو

رهگیری سفارش

شناسه سفارش :

بازدید کننده

شروع شمارش:	1391-12-24
کل بازدید ها:	32178902
بازدید کننده:	30830624
بازدید های امروز:	18653
بازدید های دیروز:	28152

برچسب ها

مرغ گوشتی بلدرچین کبک گاو بوقلمون شترمرغ اسب فلفل قارچ ایروبیک زومبا یوگا پیلاتی کاشت ناخن

بیماریهای درونی شتر (2)

10 – گريزوفولوين Grisofulvin :
از اين دارو جهت درمان بيماري كچلي در شتران استفاده مي شود دزگريزوفولوين mg/k 20 در دام هاي بزرگ است . Boever & Rush (1975) در آمريكا اقدام به درمان شتر مبتلا به كچلي از طريق تجويز دهاني گريزفولوين و ويتامين A و نيز با استفاده از مرهمي بنام پانالوگ نمودند و آنان شاهد ظهور عوارض جانبي گريزوفولوين در حيوان همچون اسهال ،‌استفراغ و نا آرامي حيوان بودند . اين عوارض جانبي پس از كاهش دادن دز روزانه گريزوفولوين از 5گرم به 5/2 گرم ، از بين رفت .

11- حشره كش هاي هيدروكربن كلرينه :
اين حشره كش ها براي از بين بردن جرب ، كنه ، و شپش شتر در سطح بدن مورد استعمال قرار مي گيرند و عبارتنداز : ليندان ،‌آلدرين ،‌ ديلدرين، كلردان ،‌ توگسافن ،‌ متوكسي كلر ،‌ ايزودرين ، اندرين و هپتاكلر ،‌ اين حشره كش ها در بافت چربي ذخيره شده و كانوني فعال براي خطر به شمار مي روند . زيرا سوخت و ساز سريع چربي ها ممكنست اين فرآورده ها را آزاد كرده و آنها را وارد جريان خون نموده و باعث مسموميت گردد. اين فرآورده ها نه تنها از راه پوست جذب مي شوند ، ‌بلكه ممكنست حتي از راه خوردن و يا تنفس وارد دستگاه گردش خون شوند ، فرآورده هاي روغني اين تركيبات از راه پوست سريعتر جذب مي شوند . مخلوط كردن اين حشره كش ها با خاكستر از راه هاي ديگر مطمئن تر است . اين حشره كش ها عموما ًدر شتر مصرف شده و مسموميت با آنها نيز ممكنست در حيوان اتفاق افتد (Sing & Vashishta 1977 ) .
اين فرآورده ها محرك هاي عمومي سلسله اعصاب مركزي به شمار مي روند و علايم مسموميت با آنها عبارت است از : افزايش تشنج ،‌حساسيت و متعاقب آن لرزش عضلات ، ضعف و در موارد حاد مسموميت فلجي و ريزش بزاق و دندان قرچه همراه با بي اشتهائي كامل و دائمي نيز ممكن است ديده شود . شتر بيمار ممكن است به حالت اغما بيفتد و در طول دوره اغماء درجه حرارت افزايش مي يابد . اگر مرگ به سرعت اتفاق افتد تنها علامت قابل تشخيص سيانوز مي باشد . در اتوپسي قلب ، مي بينيم كه قلب در حالت سيستول بوده و ريه علايم ذات الريه و خيز فوق حاد را نشان مي دهد . در ناي و نايژه ها كف مخلوط با خوني موجود مي باشد . مغز و نخاع پر خوني و تورم و كبد و كليه نيز پرخوني رانشان مي دهند . تاكنون پادزهر ويژه اي براي از بين بردن خاصيت حشره كش هاي هيدروكربن كلرينه شناخته نشده است ، روش درمان بايستي علامتي بوده و از طريق خارج ساختن عامل مسموميت از بدن انجام گيرد . تجويز وريدي بيكربنات سديم با دوزاژ 200 ميلي گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن و تكرار آن بافاصله زماني كوتاه ، ميزان دفع هيدروكربن كلرينه را افزايش خواهد داد . بعلاوه ممكن است از گلوگونات كلسيم نيز به صورت وريدي استفاده نمود .

12- حشره كشهاي آرگانوفسفات :
استفاده دايمي از فرآورده هاي آرگانوفسفات به عنوان حشره كش براي از بين بردن انگل هاي خارجي شتر مي تواند برای سلامتي شترها خطر آفرين باشد ودر صورت عدم رعايت اصول صحيح سمپاشي در حيوان مسموميت ايجاد نمايد . (Sing & Vashishta 1977 ) .
اين فرآورده ها عبارتند از : پاراتينون ،‌ ما لاتيون و غيره . اين حشره كش ها باعث غير فعال شدن آنزيم كلين استراز و ظهور علايمي نظير :تنگي نفس ،‌ريزش بزاق ، اسهال ، كمبود اكسيژن ، سفتي عضلات مي گردند . اين فرآورده ها بعد از بلع از طريق دستگاه گوارش يا استنشاق از طريق دستگاه تنفس يا مصرف موضعي پوستي يا از طريق استعمال در بافت ملتحمه چشم ، به سرعت جذب بدن مي شوند . در لاشه تغييرات كالبد گشائي و جراحات هيستوپاتولوژيكي مشاهده نخواهد شد .
درمان عبارت است از خارج كردن دارو از بدن حيوان و تزريق آتروپين با دوزاژ 25% ميلي گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن كه يك سوم اين مقدار آتروپين را بايستي به صورت وريدي خيلي آهسته و به صورت محلول رقيق دو درصد و بقيه را به صورت تزريق عضلاني مصرف نمود . هر تزريق وريدي و عضلاني بايستي به مدت 2-1 روز تا زمان بهبود شتر هر 5 ساعت يكبار تكرار گردد .

13- مسموميت با مواد معدني
مسموميت با مواد معدني در صورتي كه دز بالايي از اين فرآورده ها به شتر خورانده شود ، بروز مي كند . (Sing & Vashishta 1977 ) اظهار مي دارند كه شخصاً شتري را كه به علت بلع سولفات مس داراي اسهال سبز رنگ بود وبه همين علت تلف شد را مشاهده كرده اند .
سابقاً براي درمان سوراي شتر از مقدار زيادي ارسنيك به صورت خوراكي استفاده مي شد وبه همين علت مسموميت با ارسنيك امري عادي بودROSS& PATEL (1921) .
مسموميت با ارسنيك در شتر با بي اشتهايي ، اغما ، استفراغ ، بي قراري ، حمله ، عدم تعادل به ويژه از دست دادن كنترل پاهاي عقب ، دلدرد ، اسهال وگاهي يبوست ، افتادن به پهلو ومرگ تظاهر مي كند .
علايم بيماري به مقدار ارسنيك وارده به بدن ووضعيت شتر بستگي دارد ، مسموميت با درجه ضعيف ممكن است فقط با بي اشتهايي واغما تظاهر نمايد . گاهي اوقات تورم شيردان ، تورم روده ، تورم كليه وتورم پرده صفاق در كالبد شكافي ديده مي شوند .
در صورت كوتاه بودن فاصله مسموميت تا وقوع علايم مسموميت ، درمان فقط با دفع عامل مسموميت از دستگاه گوارش شتر امكان پذير است . چنانچه عامل مسموميت هنوز در دستگاه گوارش موجود است بايد پانصد سانتي متر مكعب خمير هيدروكسيد آهن به صورت خوراكي مصرف شود ، اگرچه داروي اخير پادزهر موثري نيست . به علاوه چون منيزيم خشك با ارسنيك تركيب غير محلولي ايجاد مي كند مي توان آن را به صورت خوراكي مصرف كرد . گاهي نيز از محلول 10 % تيوسولفات سديم با دز 2 / 0 سانتي متر مكعب به ازاي هر كيلو گرم بدن به صورت داخل وريدي تجويز مي شود كه داراي نتايج موثري مي باشد . در صورتي كه كلاپس قريب الوقوع باشد نگاهداري بدن با تجويز داروهاي تقويتي توصيه مي گردد . تجويز غذاها ومواد مغذي ونرم نظير شير ، تخم مرغ وكنجاله تخم كتان نتايج درخشاني را در بر داشته است . در شتري كه به علت از دست دادن كنترل پاهاي عقب قادر به حركت نيست تزريق زير جلدي 120 – 60 ميلي گرم سولفات استريكنين توصيه مي شود .

هفدهم ـ مسموميت با گياهان سمي
وجود گياهان سمي در مراتع يكي از مسائل مهم در زمينه دامپروري است كه مي بايستي بدان توجه كافي مبذول نمود . گياهان سمي موجب خسارت زيادي از جمله مرگ و مير حيوانات و كاهش ارزش دام مي گردد .در اثر چراي مفرط و بي رويه اي كه در كليه نقاط كشور صورت مي گيرد . اكثر گياهان علوفه اي مفيد فرصت تكثير و ازدياد نيافته به تدريج از بين مي روند با ازبين رفتن نباتات علوفه اي مفيد گياهان كم ارزش و سمي جانشين آنها مي شوند و دام ها هنگام گرسنگي و يا عدم دسترسي به علوفه هاي خوشخوراك اجبارا ً از اين گونه نباتات تغذيه مي نمايند و به همين جهت افزايش نباتات سمي در مراتع كه اكثرا ً به صورت دايمي در مي آيد ، معلول چراي مفرط مي باشد . در صورت تغذيه فراوان شتر بر گياهان سمي ، اين گياهان مي توانند باعث مسموميت شديد شتر شده وعاقبت به مرگ دام منتهي شود . ولي در مراتعي كه نباتات علوفه اي به وفور يافت مي شود غالبا ًدام در جيره غذائي خود تغييراتي مي دهد ،‌ بدين معني كه تمايلي به تغذيه زياد يك گياه به خصوص از خود نشان نمي دهد و بايد دانست كه برخي از گياهان سمي چنانچه به ميزان كمي مورد تغذيه واقع شود ايجاد مسموميت نخواهند كرد .

براي جلوگيري از خسارات ناشي از گياهان سمي ،‌ بايد به نكات ذيل توجه نمود :
1- جلوگيري از چراي مفرط مراتع ، زيراكه اين كار باعث افزايش گياهان سمي و گرايش دام به سوي آنان مي گردد .
2- حيوانات را نبايد در اوايل بهار قبل از رشد كامل نباتات علوفه اي جهت چرا وارد مراتع نمود زيرا مجبور خواهند شد از نباتات سمي كه بيش از ساير نباتات علوفه اي به حد رشد رسيده اند تغذيه نمايند . برخي از نباتات در پاييز و برخي ديگر در بهار سمي مي شوند .
3- در صورت تعليف دام با علوفه خشك و يا علوفه سبز ، تا زماني كه حيوان بحد كافي سير نشده است نبايد آن را در مراتعي كه داراي نباتات سمي مي باشند داخل نمود .
4- مصرف نمك براي دام ضروري است زيرا با افزودن مقداري نمك به جيره غذايي دام ، حيوان به تغذيه نباتاتي كه بدانها چندان توجه نمي نموده ترغيب شده آنها را چرا مي كند .
5- مصرف مواد معدني از قبيل فسفر اشتهاي دام را زياد مي نمايد ،‌ ضمناً چنانچه مقداري گرد استخوان به خوراك دام اضافه شود تلفات ناشي از مسموميت نباتات سمي كاهش قابل ملاحضه اي خواهد يافت.
6- چنانچه حيوان دچارمسموميت گردد بايستي قبل از رجوع به دامپزشك غذاهاي ملين به او خورانيد .
تا كنون صدها گونه نباتات سمي شناخته شده كه تعداد محدودي از آنها براي دام خطرناك مي باشد از نباتاتي كه در تمام مراحل رشد و نمو خود داراي خاصيت سمي مي باشند مي توان گل حسرت يا سورنجان Colchicum ، انواع دم اسبي ها EQUISETUM و فرفيون EUPHORBIA را نام برد . برخي از انواع نباتات در مرحله سبز بودن خاصيت سمي دارند مانند انواع آلاله ها RANUNCULUS و شقايق نعمان ANEMONE . هم چنين بايد افزود كه بعضي انواع گونه ها سمي و خطر ناك هستند و معمولا ً كليه اندام انواع گونه هاي سمي داراي خاصيت مسموم كننده براي دام ها مي باشند .
مسموميت شتر با گياهان سمي اگر چه به ندرت ديده مي شود ولي غالبا ً به علت تغذيه با خرزهره و گاهگاهي به علت چريدن بر لانتانا ،‌تاتوره و ذرت خوشه اي يا ارزن مي باشد (SINGH & VASHISTA 1977) و هم چنين گزارشات ديگري مبني بر مسموميت با گياهان ديگر نيز رسيده است و ما در اينجا به ذكر اين گياهان مي پردازيم :

1- خرزهره NERIUM OLEANDER :
گياهي است بوته اي و زينتي كه در نواحي معتدل كشت مي شود . برگ هاي آن ساده كشيده ،‌باريك ، سخت و با دمبرگ كوتاه است ،‌ گل هايش سفيد يا صورتي و به شكل خوشه است تمام قسمتهاي اين گياه داراي شيره تلخ مزه اي است كه سميت دارد .
اين گياه به خاطر گل هاي زيبايش به صورت گياه زينتي در باغچه ها كاشته شده يا ممكن است در فاضلاب باغچه ها مشاهده شود ،‌قسمت هاي مختلف خرزهره براي شتر سمي مي باشد . عوامل اصلي كه باعث مسموميت مي شود دو الكالوئيد به نام هاي نريودرين و كارابين مي باشند كه خصوصيات نريودرين مشابه ديژيتالين و كارابين مشابه استريكنين است . مسموميت زماني اتفاق مي افتد كه در مرتع گياه خرزهره فراوان بوده و شتر بعد از يك گرسنگي طولاني براي چريدن به مرتع برود .
طبق نظر CROSS (1921) حتي خوردن 60 گرم برگ خرزهره باعث خواهد شد شتر از غذا خوردن امتناع كرده ، كسل شده ،‌استفراغ نموده و نهايتا ً تلف گردد . طبق نظر LEESE (1921) تغذيه با بيش از 250 گرم گياه خرزهره باعث مرگ شتر خواهد شد و در صورتي كه كمتر از ربع كيلو مصرف شود شتر تا مدتي از مسموميت حاصله در رنج خواهد بود .گاهي نيز مسموميت در شتري كه حتي كمتر از 30 گرم از گياه خرزهره خورده است اتفاق مي افتد .
CROSS (1921) اقدام به انجام آزمايشي در خصوص مسموميت شتر تجربي شتر با گياه خرزهره نموده و مشاهده كرد كه شتري كه 60 گرم از برگ سبز خرزهره خورده بود پس از 18 ساعت دچار اسهال و استفراغ شده است و پس از 36 ساعت به اغماء رفته و تلف گرديد . اما شتري كه 120 گرم از برگ سبز خرزهره خورده بود پس از 24 ساعت تلف گرديد و در كالبد شكافي هر دو شتر شاهد وجود تورم شيردان بود .
علايم بيماري هنگام نشخوار كردن شتر ظاهر شده و با بي حالي ،‌استفراغ ، لرزش اندام ، خميازه كشيدن ،‌بيقراري ،‌كم اشتهائي ، تهييج يا اضطراب و متعاقب آن با اسهال ، اغماء در شترهائي كه شديدا ً مسموم شده اند وبا اسهال يا با يبوست در شترهائي كه شدت مسموميت آنها ناچيز است مشخص مي شود . و چنانچه ميزان مسموميت كم باشد بهبودي پس از 4-3 روز شروع خواهد شد .
درمان : SINGH & VASHISTA (1977) اظهار مي دارند كه در شتر مسموم بايستي با پايين آوردن سر ،‌حيوان را به استفراغ واداشت ، براي اين كار سر را پايين آورده و با استفاده از چوبي كه توسط دو نفر از سطح پستان به زير گردن هدايت مي شود شتر را در حالتي قرار مي دهيم كه محتويات موجود در شكمبه حيوان به بيرون رانده شود و از مقدار خرزهره موجود در شكمبه كاسته شود . بعد از انجام اين عمل تجويز مسهلي نظير يك كيلوگرم سولفات منيزيم به صورت خوراكي پس از پرهيز غذائي و يا 120 ميلي گرم هيدروبرومور آركولين به صورت تزريق زير جلدي لازم است . هم چنين مي توان از 3/3 گرم پرمنگنات پتاسيم مخلوط با 2 ليتر آب به محلول ضد سم استفاده نموده وآن را در چند نوبت به شتر مسموم خورانيد . بهتر است در چنين حالاتي از تفاله كتان به عنوان غذا استفاده شود ، شير ، تخم مرغ و روغن نيز به عنوان غذا و آرام بخش در تورم روده حاصل از مسموميت مورد استفاده قرار مي گيرند . در صورتي كه اغماء شدت يابد مي توان از محركهايي نظير : جوهر تر كيبات معطره امونيوم كه با دوزاژ 60 ميلي ليتردر يك ليتر آب مخلوط شده و هر ساعت به حيوان خورانده مي شوند يا تزريق زير جلدي 75-60 ميلي گرم استريكنين استفاده نمود .

2- لانتانا LANTANA CAMARA :
گياهي است به ارتفاع 30 تا 120 سانتي متر كه برگهاي آن متقابل و كنگره دار است گل ها مجتمع و با دم گل كوتاه است . در موقع باز شدن آبي است و سپس نارنجي رنگ مي شود . گياهي زينتي شبيه شاه پسند معمولي است . ماده سمي آن عبارت از LANATDENE است كه با اسيد ACIDE REHMANIC در اين گياه موجود است . ميزان مسموم زايي گياه زياد است وممكن است قبل از ظاهر شدن علايم مسموميت حيوان تلف گردد .
LEESE (1927) اظهارمي دارد شترهائي كه در باغچه ها از اين گياه تغذيه مي نمايند از ادرار كردن و دفع مدفوع خودداري كرده و مرگ آنها به سرعت فرا مي رسد .

تصوير شماره ( 1 ) تصوير گياه لانتانا

3- تاتوره DATURA STRAMONIUM :
نام داتورا (DATURA) كه به زبان لاتين به اين نبات داده شده مشتق از نام فارسي تاتوره است زيرا اين نبات اصلا ً بومي ايران بوده به نام هاي تاتوله ، جوزماش ، نبات اهريمني ، علف شيطان و غيره نيز ناميده مي شود .
دسقوريدس و تئوفر است دو تن از علماي قرن اول و دوم يونان اين گياه را جزو نباتات سمي نام برده اند . در قديم اين گياه در داروسازي مصارف زياد داشته و در طب انساني و دامپزشكي به كار مي رفته است تاتوره به طور وحشي در زمين هاي لم يزرع و كنار جاده ها مي رويد .اين نبات بومي مشرق زمين بوده منشاء اصلي آن كناره بحر خزر است ، در اواسط قرون وسطي به تمام اروپا و بعد به آمريكا و نقاط ديگر برده شده است و در اكثر ممالك دنيا به مقدار فراوان وجود دارد تاتوره درخچه ايست يك ساله با ساقه اي بي كرك و منشعب به طول 40 سانتي متر تا 2 متر استوانه شكل وبه رنگ سبز ،‌ قطر ساقه اصلي نسبت به رشد گياه به 1-2 سانتي متر مي رسد . برگ هاي اين گياه معمولاًمتناوب بوده صفحه آنها پهن و بيضي نوك تيز و يا منظم و مدور است طول برگ ها 10-12 و عرض شان 6-8 سانتي متر است اگر كمي از برگ تازه تاتوره را در دست له نمائيد بويي تهوع آور وغير مطبوع از آن متصاعد مي گردد. ولي برگ خشك شده بوي خيلي كمتري دارد ‌برگ ها گس ،‌قي آور و دانه كمي تلخ است گل هاي تاتوره شبيه شيپور و تك تك مي باشد و در گل بيش از يك يا دو روز دوام ندارد . دانه هاي تاتوره شبيه دانه هاي سماق و شكل شان قلوه اي و در دو سطح جانبي صاف و هموار و در سطح زيري و روئي زگيل دار است . رنگ اين دانه ها سياه مايل به قهوه اي است و بزرگي آنها 4-5 ميلي ليتر است ميوه آن بيضي شكل خاردار و كپسول است كه با چهار شكاف باز مي شود .
ماده سمي اين گياه ماده « داتورين » است . داتورين از سه آلكالوئيد آتروپين ، هيوسيامين و اسكوپولامين تشكيل يافته است . اين آلكالوئيد ها در نبات به حالت تركيب با اسيد ماليك ، اسيد اتروپيم و اسيد داتوريك وجود دارد كه در بين آنها مقدار آلكالوئيد هيوسيامين از سايرين بيشتر است .
SINGH & VASHISHTA (1977) اظهار مي دارند تاتوره بوته اي است كه در ساحل نهرها مي رويد و داراي يك نوع آلكالوئيد است كه باعث مسموميت اعصاب شده و در صورتي كه خورده شود باعث نفخ ،‌بي قراري ، فلج و كوري مطلق و مرگ سريع شتر خواهد شد .
درمان : براي نجات مسموم بايستي سم وارد شده به معده را با استفاده از داروي قي آور خارج نمود ،‌زيرا حالت استفراغ غالباً خود به خود ايجاد نمي شود و معمولا ً از ضد سم هائي نظير مورفين يا پيلوكارپين استفاده مي شود خوراندن قهوه غليظ ومحرك هاي مختلف و غيره مفيد است .

تصوير شماره (2 ) ـ تصويرگياه تاتوره

4- ذرت خوشه اي SORGHUM :
ذرت خوشه اي گياهي علفي و يك ساله مي باشد . سنبلچه هاي آن دور از محور سنبل و شكل خوشه قرار گرفته است . ارتفاع گياه تا 5/2 متر مي رسد داراي چهار نوع است و بيشترين آن ذرت خوشه اي معمولي است كه در سيستان و بلوچستان ،‌ اصفهان ،‌ كشت آن متداول است .
SINGH & VOSHISHTA (1977) اظهارمي دارند گياه جوان ذرت خوشه اي داراي سيانور پتاسيم و اسيد پروسيك مي باشد كه اين دو شديداً در شتر ايجاد مسموميت مي نمايد . علايم بيماري ايجاد شده عبارتند از نفخ ،‌ دل درد ، تنگي نفس و مرگ به علت كاهش اكسيژن كه عامل ايجاد كننده آن هيستو تو كسيك مي باشد حادث مي شود . ذرت خوشه اي بالغ را فقط به صورت محلول خشك بعد از قرار دادن آن در نور آفتاب مي توان مورد استفاده قرار داد ، زيرا عامل مسموميت فرار بوده و در مقابل نور از بين مي رود .
نبايستي به شترهاي گرسنه اجازه داده شود كه به مزارع گياه ذرت خوشه اي نا بالغ پژمرده يا مزارعي كه بعد از يك دوره توقف در رشد داراي رشد سريع مي باشند دسترسي پيدا نمايند ،‌ذرت خوشه اي بايستي قبل از اينكه حيوان در آن شروع به چرا نمايد يا گياه براي تغذيه بريده شود بايستي به گل نشسته باشد .
درمان : از مخلوط 15 گرم كربنات آمومنيوم ،‌ 60-45 ميلي ليتر روغن تورپنتين و يك ليتر تفاله يا شيره بذرك مخلوطي تهيه كرده و براي كاستن نفخ به شتر مي خورانيم ، و بايستي شكم را از هر دو طرف ماساژ داد در صورتي كه تجويز اين دارو در درمان موثر واقع نشد بايستي از تروكار و يا لوله گذاري و سوراخ كردن شكمبه در طرف چپ استفاده نمود و به چنين حيواناتي به مدت سه هفته پس از بهبودي استراحت داد .
بعد از درمان نفخ از يك مسهل نظير يك كيلوگرم سولفات منيزيم استفاده نمائيد مخلوطي از نيترات سديم و نيوسولفات سديم با دوزاژ 3 گرم نيوسلفات سديم در 250 ميلي ليتر آب به صورت تزريق وريدي تزريق نيز مناسب است . نيترات سديم تشكيل مت هموگلوبين را مي دهد كه اين تركيب با اسيد هيدرو سيانيك مخلوط شده و سيا نومت هموگلوبين را كه غير سمي است مي سازد . اسيد به تدريج از سيا نومت هموگلوبين آزاد شده و توسط تيوسلفات جذب مي شود كه از نتيجه اين جذب تيونات كه غير سمي است آزاد مي شود . استنشاق بخار آمونياك و تجويز كربنات آمونيوم در درمان موثرند ، تجويز زير جلدي اتر ، استريكنين و يا اتروپين در درمان موثر خواهند بود .

تصوير شماره ( 3 ) – تصوير ذرت خوشه اي ( سورگوم )

5- افيون ايوچري IPHIONA AUCHERI :

گياهي است سمي كه در حوزه جنوبي خليج فارس مي رويد و گزارشي از مسموميت شتران به آن رسيده است اين گياه داراي ماده موثره اي به نام سيس كويترپن لاكتونز SES QUITERPEN LACTONES است . Wernary وهمكارانش (1992) گزارش نمودند كه در آوريل سال 1989 تعدادي از شتران مسابقه در امارات عربي متحده كه از گياه افيون ايو چري خورده بودند ، بيمار شده و 6 نفر از اين شتران عليرغم درمانهاي وسيع و گسترده در اثر مسموميت تلف شدند .آزمايشات هيستولوژيكي پس از مرگ نشان دهنده خونريزي هاي متعدد داخل لوبول هاي كبدي به همراهي نكروز سلول هاي كبدي بود . در تجزيه شيميائي نيز عامل مسموميت حيوانات كه ماده سيس كويترپن لاكتونز مي باشد جدا گرديد .

6- تريماتومينتوسا TREMATO MENTOSA :
گياهي سمي است كه در استراليا مي رويد نام ديگر آن POISON PEACH است و يك مورد گزارش مسموميت شتر به آ ن موجود است .
TRUEMAN & POWELL (1991) گزارش نمودند كه سه نفر از پنج نفر شتران يك كوهانه سيرك در خلال چند روز بيمار شده و تلف شدند . علت مرگ مسموميت تشخيص داده شده و حيوانات فوق الذكر همگي در منطقه اي مشغول به چرا بودند كه تعدادي از گياهان سمي شناخته از آن جمله POISON PEACH در آن منطقه ديده شده بود وبررسي هاي به عمل آمده نشان داد سه شتر مسموم شده مقادير فراواني از گياه سمي مذكور را تناول كرده بودند .
آزمايش هاي پس از مرگ دو حيوان نشان دهنده خونريزي زير جلدي در بالاي سينه و شكم ، و هم چنين خونريزي پتشي در زير لايه سروزي شكمبه ، شير دان و دودنم و نيز پر خوني در كبد و كليه ها بود .
آزمايش هاي هيستولوژيكي كبد يكي از شتران نشان دهنده نكروز دلمه اي حاد در اكثريت سلول هاي كبدي همراه با خونريزي شديد بود . تاريخچه علايم بيماري و پاتولوژي همه نشان دهنده مسموميت با POISON PEACH و بروز علايم شناخته شده مسموميت كبدي با گلوكوزيد تيرماتوكسينLYCOSIDE TOREMATOXIN است .

7 – لانا lana bushes
گياهي سمي است كه معمولاً در چراگاه ها ومراتع مناطق مرطوب مي رويد . اين گياه در برخي از مناطق شبه قاره هند ودر دشت هاي ممتد بين رودخانه گالوم وأندس در كشور پاكستان و ناحيه گنگا نگار ايالت راجستان هندوستان به وفور ديده مي شود . اين گياهان در طي دو ماه آوريل ومي شكوفا شده وخوردن آن از طرف شتر باعث مسموميت شديد شتران مي گردد . شترهاي مسموم دچار بي حالي شده وقدرت بلند شدن را نداشته و دچارفلجي پاها ولاغري وسپس اسهال شده ودر آخرين مراحل مسموميت تلف مي شوند . در هنگام ظهور علايم بيماري ، درمان بي فايده خواهد بود . شترها معمولاً در سنين پايين يعني از يك سالگي تا سن پنج سالگي ممكن است كه دچار مسموميت با اين گياه شوند به همين علت بايد از چراي شترها در مراتعي كه گياه سمي مذكور در آن جا وجود دارد ، خودداري نمود . گفتني است كه شترهاي بيش از پنج ساله كمتر علايم مسموميت با اين گياه را از خود نشان مي دهند ( الزبيدي 1995 ) .
درمان شناخته شده اي براي بيماري موجود نيست . كره شترها وشترهاي جواني كه قبل از پنج سالگي از مراتع لانا خارج مي شوند به اين بيماري مبتلا نخواهند شد . شترهاي مسني كه به مراتع لانا وارد مي شوند اگر بقيه عمر خود را در اين مراتع سپري كنند نه به ضعف ونه به فلجي مبتلا خواهند شد . منتهي چريدن در اين مراتع باعث خواهد شد كه شترهاي هفت سال به بالا هنگام كارهاي سخت لاغر شوند .

8- مسموميت قارچي FUNGIAL POISON :
تغذيه شتران با علوفه كپك زده مي تواند باعث حدوث مسموميت حاد و يا مزمن در حيوانات گردد. كپك ها معمولاً روي گياهان زنده و يا روي محصولات انبار شده رشد مي كنند . كپك هایي كه روي علف هاي انبار شده تشكيل مي شود : اسپرژيلوس پني سيليوم ، سيديوم ، موكور و فوزاريوم مي باشد .
هر يك از قارچ هاي فوق الذكر داراي ماده موثره معيني است كه از همه خطرناك تر، زهرابه اي به نام افلاتوكسين است كه توسط اسپرژيلوس ها توليد مي شود و يك گزارش از مسموميت شتران امارات متحده عربي با افلاتوكسين رسيده است .
OSMAN & ABDEL- GADRER (1991) در امارات متحده عربي شاهد وقوع مرگ و مير در تعدادي از شتران در طي ماههاي ژولاي و سپتامبر سال 1990 در منطقه العين بودند . مطالعات اوليه آزمايشگاهي و اپيدميولوژيكي نشان داد كه اين حالت در پي تغذيه با مواد آلوده به كپك رخ داده است . آنان مجموعاٌ 53 نمونه از سرم شتران را جمع آوري نمودند كه 16 نمونه از حيواناتي جمع آوري گرديد كه توانسته بودند افلاتوكسيدوز را تحمل كنند و 37 نمونه از شتراني جمع آوري گرديد كه ظاهرا ً سالم بودند و تمامي اين نمونه ها جهت بررسي مقدار افلاتوكسين مورد آزمايش قرار گرفتند . تمامي 16 نمونه تهيه شده حاوي افلاتوكسين به ميزان 5 تا 50 NG/ML بوده اند و تعداد 28 نمونه از مجموع 37 نمونه تهيه شده حاوي افلاتوكسين به ميزان 2تا 12 PG/ML بوده اند .
LEESE (1921) اظهار مي دارند كه در مواردي شاهد كوري موقت و يا حتي كوري دائم شتر نتيجه تغذيه با علف خشك كپك زده است .
درمان : SINGH / VASHISHTA (1977) معتقدند كه بايستي به شتر مبتلا نوعي مسهل خورانيد و آن را از آسيب هائي كه ممكن است هنگام كوري موقت اتفاق افتد حفظ كرد . تجويز يك كيلوگرم سولفات منيزيم خوراكي به عنوان مسهل و 30 ميلي گرم استريكتين زير جلدي روزانه تا بهبودي كامل شتر امري اجتناب ناپذير است .