|
شتر تنها حيوان اهلي است که ميتواند درآب و هواي جاهاي خشک و نيمه خشک زندگي کند.همچنين شتر مي تواند تا چندين روز را بدون خوردن آب زنده بماند. شتر مي تواند بيشترين استفاده را از مرتع ها ببرد.اين حيوان غذايي مي خورد که براي بقيه دام ها مناسب نيست. با همين غذا هم ميتواند مدت هاي طولانيبدون گرسنگي زندگي کند.
شتر درغذا خوردن بسيار قانع است و هنچنين در برابر بيماري ها مقاومت بيشتري نسبت به بقيه دام ها دارد. وزن شتر در سال سوم پرورش بيشتر از پانصد کيلوگرم مي شود. به همين دليل پرورش دادن و استفاده از گوشت آن بسيار مورد توجه است.
نکته هاي مهم هنگام خريدن شتر
بهترين سن شتر براي خريدن آن، پنج تا هفت سالگي است.کوهان شتر بايد حالتي پر داشته باشد و ران هاي آن قوي و بقيه قسمت هاي بدن هم عضلاني باشد. دقت کنيد که شتر داراي حالتي شاداب و سرزنده داشته باشد. هنگام خريد به نشستن و خوابيدن و راه رفتن شتر توجه کنيد.
اگر هرگونه حالت غير معمولي در شتر ديديد، آن را نخريد. هنگام خريدن شتر با اداره دامپزشکي محل زندگي خود مشورت کنيد. زيرا آنها با انجام بعضي آزمايش ها، شما را از سلامت يا بيماري شتر آگاه مي کنند. براي جلوگيري از انتقال بيماري به گله، شتر خريداري شده را يک ماه جداگانه نگهداري کنيد. پس از اين مدت، آن را وارد گله کنيد.
روش هاي نگهداري و پرورش شتر
روش هاي نگهداري و پرورش شتر در جاهاي مختلف فرق ميکند. دربعضي از قسمت ها که هر خانواده داراي يک يا چند نفر شتر است، شترها را پس از انجام کارهاي روزانه در صحرا رها مي کنند. هيچ کس هم، ساربان يا نگهبان شترها نيست. شترها خود به صحرا مي روند و شب برمي گردند. اما ممکن است گاهي هم تعدادي از آنان برنگردند. شترها آب و غذاي خود را در صحرا پيدا مي کنند. در روش ديگر نگهداري شتر، دامداران شترهاي خود را به ساربان تحويل مي دهند. در برابر هر شتر هم دستمزدي به ساربان مي پردازند. جديدترين روش نگهداري شتر، روش صنعتي است. در اين روش، دامدار در يک ساختمان مناسب و با کمک يک يا چند نفر ساربان شترها را پرورش مي دهد.
مشخصات شتر نر يا لوک
شتر نر که به آن لوک مي گويند، اهميت زيادي در پرورش شتر دارد. يک شتر نر خوب بايد به طور کامل خصوصيت هاي جنس نر را داشته باشد. بدن آن هم تناسب کافي داشته باشد. براي استفاده بهتر از شتر نر درگله اين خصوصيت ها مهم هستند. لوک بايد داراي سرکوتاه، پيشاني برجسته و درشت باشد. به علاوه
گوش هاي يک لوک خوب بايد کوتاه و رو به جلو باشد. سر لوک بايد نسبت به قسمت ايستاده گردن زاويه نود درجه داشته باشد. همچنين تا حدودي سر و کوهان در يک رديف قرار گرفته باشند. شانه و سينه شتر نر هم بايد عميق، قوي و عضلاني باشد. به علاوه جايي که بازو و سينه وصل مي شود، از تناسب کافي
برخوردار باشد. ران ها و بازوهاي يک شتر نر خوب، فشرده و عضلاني است و ساق هاي آن راست و مستقيم قرار دارند.
جفت گيري وتوليد مثل
سن بلوغ در شترها از سه سالگي به بعد است. ولي سن مناسب براي جفت گيري در نرها چهارسالگي و در ماده ها پنج سالگي است. اگر زودتر از اين سن، شتر ماده آبستن بشود باعث فرسودگي دام مي شود. يعني از عمر مفيد آن براي باروري کم مي شود. براي هر گله سي تا چهل نفر شتر ماده، مي توان از يک شتر نر استفاده کرد. طول مدت آبستني در شترها بين سيصد و هفتاد تا سيصد و نود روز(12-13 ماه) است. به طور معمول هر شتر در هر سه سال دو بچه به دنيا
مي آورد. در ماه نهم و دهم بارداري شتر مي توان جنين را در قسمت راست شکم آن لمس کرد. هر شتر ماده مي تواند تا بيست سال توليد مثل کند. دراين مدت، بين هفت تا نه نوزاد به دنيا مي آورد. پس از بيست سال هم بايد شترهاي پير را از گله جدا کرد به کشتارگاه فرستاد. مدت فحلي در شتر سه تا چهار روز طول
مي کشد. به طور معمول پس از زايش گاهي تا يک سال طول مي کشد تا فحلي دوباره به وجود بيايد. اما با پرورش صحيح و تغذيه بسيار خوب و مناسب شتر ماده، مي توان اين مدت را به يک ماه رساند. يعني شتر ماده پس از زايش، يک ماه بعد دوباره آماده جفت گيري بشود. اگر شتر نر در ميان جفت گيري به کار وادار شود، شدت فعاليت جنسي آن کم مي شود. شتر ماده نيز زمان فحلي نا آرام است و نعره و صداي مخصوصي را از خود بيرون مي آورد.
مراقبت هاي لازم هنگام زايمان شتر
در ماه هاي آخر دوره حاملگي و مدتي بعد از تولد نوزاد، نبايد شتر را وادار به کارکرد. شتر ماده بايد از مرتع پر علف و غذاي کافي تغذيه کند. از نشانه هاي زايمان، بزرگ شدن پستان شتر به دليل جمع شدن شير در آن است. همچنين ورم کردن آلت تناسلي شتر ماده، حالت به خصوص لگن و فرورفتگي عميق دو طرف بدن دام از نشانه هاي نزديک بودن زايمان شتر است. يک نکته مهم اين است که شتر ماده را هنگام زايمان به جايي محکم ببندند، زيرا ممکن است هنگام زايمان از ترس يا ناراختي به اطراف بدود. در نتيجه آسيب هاي جبران ناپذيري به جنين درون شکم يا به بچه در حال تولد برساند. شتر در حالت نشسته نوزاد خود را به دنيا مي آورد. همچنين بيشتر وقت ها به کمک انسان احتياج ندارد. جفت به همراه نوزاد و يا تا يک ساعت بعد از آن خارج مي شود و ضدعفوني کردن ناف نوزاد بعد از تولد
بسيار مهم است. نوزاد شتر به وسيله مادرش ليسيده و خشک نمي شود. بنابراين بايد نوزاد را خشک کرد و به طرف پستان مادر راهنمايي کرد. وزن نوزاد شتر به هنگام تولد بيست و پنج تا پنجاه و دو کيلوگرم است. به طور متوسط وزن نوزادها حدود سي و هشت کيلوگرم است.
مراقبت هاي دوره نوزادي
حساس ترين دوره زندگي هر دام، دوره نوزادي است. رعايت نکته هاي بهداشتي در هنگام زايمان و دادن آغوز پس از تولد به مقدار لازم بسيار مهم است. همچنين توجه به نوزاد براي خوردن شير مادر در ماههاي اول زندگي بسيار اهميت دارد. اگر اين نکته ها رعايت نشود، باعث کند شدن رشد نوزاد و حتي مرگ آن مي شود. اگر بچه شتر آزاد گذاشته شود تا بيشتر از اندازه معمول شير بخورد، دچار ناراحتي هاي معده و روده مي شود. به اين ترتيب، اسهال و مرگ و مير در بين نوزادها زياد مي شود. اگر شتر ماده شير زيادي داشته باشد، ابتدا روزانه تا يک ليتر شير به نوزاد داده مي شود.کم کم با بيشتر شدن سن نوزاد مقدار شير را هم زياد
مي کنند. براي کنترل شير خوردن نوزاد بايد سرپستان هاي مادر را با کيسه يا تور سيمي سبدي شکل ببنديم که به آن مايه بند مي گويند. با اين کار بچه شتر
نمي تواند هر موقع به پستان مادر دسترسي داشته باشد. در ابتداي تولد، با يک سرپستان مادر را در اختيار نوزاد قرار مي دهند سپس دو سرپستان و به مرور زمان بقيه سرپستان ها را در اختيار بچه شتر قرار مي دهند.
به طوري که در سن هشت تا نه ماهگي بچه شتر، تمام سرپستان هاي مادر را براي شير خوردن در اختيار او قرار مي دهند. يک شتر ماده خوب مي تواند تا ده ليتر شير توليد کند. از زمان تولد تا سه هفتگي نوزاد، سخت ترين زمان براي نگهداري بچه شتر است. زيرا در اين زمان بچه شترها بسيار حساس هستند. بيشترين تعداد مرگ و مير بچه شترها در اين دوره است. بچه شتر در سن يک هفتگي تا حدودي قوي تر شده و مي تواند مادر خود را در مرتع دنبال کند. در سن چهار تا پنج هفتگي بچه شتر، شروع به خوردن علف مي کند. در اين زمان با کم کردن شير روزانه او را وادار به خوردن علوفه مي کنيم. وزن بچه شتر در سه ماهگي حدود هفتاد و پنج تا هشتاد و پنج کيلوگرم است. در سن نه ماهگي بچه شتر را از شير مي گيرند. اما زماني که وضع علوفه مناسب نباشد تا سن پانزده ماهگي نيز مي تواند شير مادر را بخورد.
تربيت شتر براي کارکردن
اگر بخواهيم از شتر استفاده به خصوصي بکنيم، بايد براي همان کار آن را تربيت کنيم، براي مثال شتري که در مزرعه کار مي کند بايد قوي و بزرگ باشد. شتري که بايد راه هاي طولاني را طي کند بايد اندام متوسط، چابک و تا حدودي سبک وزن باشد. همچنين شترهاي سواري هم بايد داراي دست و پاي بلند و کشيده و چالاک و تيزرو باشند، به اين شترها جمازه مي گويند. بعضي شترهايي را که براي باروري و جفت گيري زياد مناسب نيستند، مي توانيم اخته کنيم. با اين کار از به
وجود آمدن شترهاي ضعيف که براي پرورش مناسب نيستند، جلوگيري مي کنيم. به علاوه از ناآرامي هاي فصل جفت گيري درگله نيز کم مي شود. نکته بسيار مهم اين است که برا ي حفظ قدرت بدني شتر نر بايد آن را در سن چهار تا شش سالگي اخته کرد.
اصطبل شتر
اگر بخواهيم براي شتر اصطبل درست کنيم لازم است که تنها از سه طرف ديوار را بالا بياوريم. سپس يک سقف مناسب که آب باران وارد آن نشود بر روي اين
سه ديوار قرار بدهيم. اما بايد دقت کرد که طرف باز اصطبل به سوي جهت وزش باد نباشد. به اين ترتيب، مي توانيم شترها را از باد و باران و نور خورشيد حفظ کنيم. اصطبل بايد در محل بلندتري نسبت به زمين هاي اطراف خود ساخته بشود. چون ممکن است آب باران در آن جمع بشود. براي هر شتر بايد از ديگر شترها حدود دو متر فاصله داشته باشد. اين کار باعث مي شود تا شترها آهسته تر غذا بخورند. همچنين شترهاي ضعيف نيز به اندازه کافي از غذاي موجود استفاده کنند. در تابستان، مي توان شترها را در فضاي باز که کف آن شن و ماسه باشد، نگهداري کرد.
پرواربندي شتر
پرواربندي شتر در ايران به تازگي رواج پيدا کرده است. زيرا پرورش بيشتر از راه تغذيه دستي به خوبي انجام شده است. در پرواربندي، دست کم بايد تعداد شترها بيست نفر باشد تا نتيجه مناسبي داشته باشيم.
دو نکته مهم و ضروري در پرواربندي
الف- ظاهر مناسب:
شترهايي که براي پرواربندي انتخاب مي شوند، بايد استخوان بندي درشت و کشيده داشته باشند. همچنين بيماريهاي پوستي نداشته و سالم باشند.
ب- جداسازي شترها:
در پرواربندي شتر بايد شترهاي ماده را جدا و دور از ديد شتر نر نگهداري کرد. به اين ترتيب شترهاي نر ناآرام نمي شوند و خوب غذا مي خورند.
جايگاه شتر
بسياري از عوامل محيطي و تغذيه اي در پرورش شترها موثرند. مهم ترين اين عوامل عبارتند از : جيره غذايي، جايگاه مناسب، بهداشت جايگاه، مديريت صحيح، تهويه و نور کافي و تأمين آب شرب بهداشتي، کنترل بيماري ها و احياناً واکسيناسيون در برابر برخي از بيماري هاي شايع و غيره که مي تواند نتيجه بسيار مطلوبي در افزايش توليدات دامي و جلوگيري از مرگ و مير دام داشته باشد. بنابر اين توجه کافي به وضعيت جايگاه و آغل شترها و تهيه علوفه و غذاي مناسب و رعايت بهداشت امري ضروري در پرورش شتر به شمار مي رود .
در حال حاضر معمولاً شتر داشتي به سه صورت چراي آزاد، نيمه آزاد و بسته پرورش داده مي شود. در حالت آزاد شترها مشابه دام وحشي در مراتع چرا و جفتگيري و زايش مي کند و شترداران هر از چند گاهي به منظور جمع آوري بچه شترها يا داغ کردن و يا ساير عمليات پرورش موقتاً اقدام به جمع آوري آنها
مي کنند.
در حالت نيمه آزاد گله شتر توسط ساربان چرانيده شده و تحت کنترل مي باشد. در اين حالت، با توجه به شرايط مختلف، تقريباً هر 50 شتر توسط يک ساربان با
وسيله نقليه ( موتور سيکلت) و در حدود 20 نفر شتر بدون وسيله نقليه اداره مي شود. در چراي آزاد، شتر مي تواند به طور متوسط تا حدود 50 ـ 70 کيلومتر از منبع آب دور شده و سپس به طرف آن مراجعت کند در حالي که در چراي نيمه آزاد اين فاصله بيش از 20 ـ 25 کيلومتر نخواهد بود .
در چراي بسته، شتردار شترها را در آغل هاي مناسب قرار داده و در کنار ساير دام هاي خود به عنوان شترهاي داشتي و يا پرواري، پرورش مي دهد. در اين روش علي رغم تأمين علوفه شتر به صورت دستي، معمولاً شترها به صحرا نيز فرستاده مي شوند تا از ميزان هزينه مصرفي کاسته گردد، اما به هر حال در اين روش غذاي مکمل و برخي ويتامين ها و املاح معدني به جيره شترها اضافه مي شود و معمولاً در اين حالت شترها از معدل رشد بالاتري نسبت به دو روش سابق برخوردارند و شتردار به سرعت از بروز بيماري در گله خود مطلع شده و مي تواند اقدام به درمان دسته جمعي شترها نموده و کانون هاي مخفي بيماري در گله خود را از بين ببرد. ضمناً شتردار به راحتي از فحل بودن ناقه ها مطلع شده و مي تواند به سرعت اقدام به تلقيح آنان نمايد که اين امر نيز مي تواند باعث افزايش ميزان باروري در گله گردد.
در دو روش چراي آزاد و نيمه آزاد معمولا جايگاهي براي شتر در نظر گرفته نمي شود اما در روش بسته، اين دام بايد در جايگاه مخصوصي جداي از دام هاي اهلي ديگر نگهداري شود.
جايگاه (آغل) شتر :
بررسي ها نشان مي دهد که شترها از مقاومت خوبي در قبال سرما و گرما برخوردارند. شترهاي دو کوهانه به علت داشتن پشم زياد در برابر سرماي شديد مقاوم هستند و مي توانند در برابر باد و بوران و طوفان هاي سرد کوهستان مقاومت نموده و راه خود را در مناطق سنگلاخي ادامه مي دهد. اين گونه از شترها در کشورهاي مغولستان و قزاقستان و شمال چين که از سرماي شديد برخودار هستند نگهداري مي شوند. از سوي ديگر شترهاي يک کوهانه به علت ساختار خاص فيزيولوژيک خود به گرماي زياد مقاوم هستند و معمولاً اين شترها در شمال آفريقا خاورميانه و هند و پاکستان نگهداري مي شوند و قادر به تحمل گرماي سوزان صحاري خشک و بي آب و علف اين مناطق بوده و مي توانند گرماي تا 60 درجه سانتي گراد و يا بيشتر را تحمل نموده و در زير آفتاب سوزان کوير به راه خود
ادامه دهند بديهي است که در چنين شرايط محيطي از اشتهاي حيوان کاسته مي شود .
يکي از دلايل رواج آغل هاي باز يا بهاربندها در پرورش شتر نيز همين مسأله مقاومت حيوان در برابر سرما و گرماي شديد است . در اين گونه آغل ها مسأله تهويه نيز به خودي خود حل شده است، به ويژه که اين مسأله در آغل هاي بسته بسيار ضروري و مهم است. چنانچه در پرورش شتر، توليد شير مطرح باشد، بايد به خاطر داشت که ميزان توليد شير ارتباط مستقيمي با درجه حرارت محيط دارد و هر چه درجه حرارت محيط افزايش يابد و ميزان آب موجود کمتر باشد ميزان توليد شير ناقه کمتر و کمتر مي شود، از اين رو بايد براي توليد شير، به اين امر توجه کافي مبذول نمود .
شتر حيواني است که در شرايط طبيعي مناسب و به صورت آزاد پرورش داده مي شود. يکي از نکات مثبت و امتياز اين دام نيز روش تغذيه و پرورش آن به صورت آزاد است. بنابراين شتر نياز چنداني به استقرار در جايگاه هاي بسته و سرپوشيده ندارد و مي توان در مواقع ضروري شترها را در محوطه هاي محصور( بهاربند) نگهداري کرد .
شتر يک کوهانه شرايط سخت آب و هوايي را تحمل مي کند، ولي در سرماي کمتر از حدود 15 درجه سانتي گراد زير صفر نياز به سرپناه دارد. از طرفي، معمولاً در روش هاي پرورش آزاد و نيمه آزاد، اداره گله از قبيل : پشم چيني، داغ کردن، درمان بيماريهاي پوستي، واکسيناسيون و احياناً شيردوشي و غيره معمولاً در
محل هاي محصور که در کنار آبشخورها وجود دارد انجام گرفته و سپس دام را روانه مرتع مي کنند. شتر در موقع زايش و همچنين بچه شتر تا يک سالگي که
دوره شيرخوارگي بچه شتر مي باشد و بخصوص تا سه ماهگي نياز به پناهگاه و مراقبت دارد که مي توان در سيستم هاي آزاد ونيمه آزاد، شترهايي که اواخر دوران آبستني را طي مي کنند در جايگاه محفوظي نگهداري کرد تا پس از زايش و طي دوره شيرخوارگي بچه شترها (بخصوص تا سه ماهگي) آن ها را مجدداً روانه مرتع کرد.
در روش بسته و به منظور پروار بندي مي توان شترها را در محل هاي محصوري مانند بهاربندها که در حقيقت جايگاه هاي مسقفي است نگهداري کرد. در
چنين جاهايي امکان برنامه ريزي غذايي و بهداشتي براي گله به راحتي امکان پذير است .
به طور خلاصه از بررسي وضعيت استقرار و محل توقف شتر در مناطق حاشيه کوير مي توان به اين نتيجه رسيد که در اين مناطق به عنوان اقدام اساسي بايد در اطراف آبشخورهاي اصلي و مناسب که به عنوان مراکز ارتباطي گله ها در يک ناحيه هستند، اقدام به ايجاد بهاربند با قسمت بندي هاي فرعي همراه با انبار
ذخيره کاه و ساير علوفه مورد نياز کرد تا گله هاي شتر و به خصوص گله هاي کوچک ( گله هاي کمتر از 10 نفر شتر) يکجا و به طور دسته جمعي از آنها استفاده کنند. اصطلاحاً اين مراکز ايستگاههاي خدمات پرورشي و بهداشتي ناميده مي شوند.
بنابر اين در مورد شترداران خرده پا که از سيستم پرورش آزاد و نيمه آزاد استفاده مي کنند نيازي به صرف هزينه هاي سنگين جهت ساختن پناهگاه نيست و
در صورت لزوم بايستي پناهگاهي موقت و کوچک براي شترهاي تازه زا و بچه هاي آنها و آن هم براي مدت محدودي از سال در نظر گرفت و براي بقيه گله که در طول سال در مراتع مشغول چرا هستند از ايستگاه هاي ذکر شده در مواقع ضروري استفاده کرد ليکن در مورد گله هاي بزرگتر (بيش از 20 نفر شتر مادر) با توجه به اينکه معمولاً امکان پرواربندي نيز وجود دارد ايجاد تأسيسات لازم و استفاده از روش پرورش بسته توصيه مي گردد و همان طور که گفته شد در مورد
پروار بندي ها در اغلب موارد ايجاد جايگاه مسقف ضروري است .
نکته حائز اهميت ديگر اينکه شتر نسبت به بيماري جرب حساس است و يکي از عوامل مستعد کننده در ابتلاي شتر به بيماري مذکور، تراکم بيش از حد آن در
يک محوطه بسته مي باشد .
جهت ساختن جايگاه نگهداري شتر بايد توجه داشت که جايگاه شتر به طور اساسي از بهاربندي که داراي ديوارهاي سرتاسري به ارتفاع سه متر باشد تشکيل
مي شود. بهتر است شترهاي نر را در جايگاهي انفرادي قرار داد تا به کارگران و يا شترهاي بيمار و يا شترهاي آبستن صدمه نزنند، همچنين بايد محل جداگانه اي
را در مرکز بهاربند جهت غذا خوردن اختصاص داد، به نحوي که داراي آخوري به ارتفاع لااقل يک و نيم متر و به گونه اي باشد که شترها بتوانند دورتادور آن جمع شوند. بايد آبشخورهايي نيز در جايگاه قرار داد. در وسط بهاربند بايد سايباني گذاشت که چهار نفر شتر به راحتي بتوانند در زير آن بنشينند و هم چنين داراي
ميخ هايي باشد که بتوان افسار شترها را به آن بست.
تصوير شماره 1 : تصوير نوعي جايگاه مسقف
(به نقل از کتاب شتر و پرورش آن- تأليف دکتر محمد مصطفي شکري)
بهتر است جايگاه خاصي جهت نگهداري شترهاي ماده و بچه شترهاي شيرخوار در نظر گرفت تا آسيبي به اين بچه شترها وارد نيايد .
به علاوه، بهتر است آغل هايي با ورودي و تهويه مناسب جهت نگهداري شترها در زمستان فراهم نمود، چرا که شترها و مخصوصاً بچه شترها نسبت به سرماي زمستان شديد و پايين آمدن درجه حرارت محيط حساسند. در ورودي اين آغل ها بهتر است به اندازه 5/2 × 5/1 متر باشد.
آغل بايد کاملاً خشک و روشن بوده و هواي آزاد به خوبي در آن جريان داشته و از همه مهم تر آفتابگير باشد. در اين روش شترها مي توانند آزدانه حرکت کرده و بين بهاربند و سايبان رفت و آمد کنند.
بايد آغل ها را شمالي ـ جنوبي ساخت تا حداکثر آفتاب به داخل آغل بتابد و در صورتي که در محل مزبور بادهاي تندي مي وزد و يا اين که آغل در مناطق گرمسيري قرار دارد مي توان آغل ها را به صورت شرقي ـ غربي بنا کرد و بايد توجه داشت که ديواره هاي آغل، سيماني باشد تا بتوان به راحتي آن را سمپاشي کرد و
کنه ها نتوانند در شکاف ديواره ها لانه کرده و تخم ريزي کنند.
تصوير شماره 2 : تصوير نوع ديگري از جايگاه مسقف شتر
(به نقل از کتاب شتر و پرورش آن- تأليف دکتر محمد مصطفي شکري)
آغل شتر از قسمت هاي زير تشکيل مي شود :
1 ـ جايگاه مسقف
2 – آبشخور
3 ـ بهاربند
4 ـ آخور
5 ـ انبار علوفه
1 ـ جايگاه مسقف :
اين محوطه يکي از اساسي ترين مکان هاي مورد نياز شتر مي باشد و جهت اين محوطه بايد رو به آفتاب(شرقي- غربي يا شمالي – جنوبي) و بر خلاف جهت باد باشد. حداقل مساحت آن براي نگهداري بيست نفر شتر بايد 8 * 15 متر باشد. شترها در اين مکان به استراحت پرداخته و عمل نشخوار کردن را انجام مي دهند. ديواره هاي اين جايگاه بايد سيماني باشد اما کف آن بايد با خاک نرم و يا شن و ماسه پوشانده شود و بايد توجه داشت که کف آغل نبايد به هيچ وجه سيماني گردد زيرا که اين امر باعث صدمه ديدن نرمه کف پاي شتر مي گردد در فصل زمستان مي توان کف آغل را با لايه نازکي از کاه يا پوشال پوشاند.
2 – آبشخور :
آبشخور بايد در وسط بهاربند ساخته شود و در هنگام ساختن آن بايد توجه داشت که شتر به علت ساختار آناتومي بدن خود، گردن درازي دارد و به همين علت در هنگام آب خوردن، چنانچه آبشخور کم ارتفاع باشد، اين امر باعث مي شود که حيوان براي خوردن آب با مشکلاتي مواجه گردد، از اين رو بهتر است که آبشخور را با ارتفاع مناسب تهيه کرد تا حيوان بتواند به راحتي آب مورد نياز خود را تأمين کند. آبشخورها بايد تميز و دور از هرگونه حلزون و يا زالو بوده و هر چند وقت نظافت شوند.
3 ـ بهار بند :
با توجه به اين که شتر از دست ها و پاهاي بلندي برخوردار است بايد ديواره بهاربند را مرتفع و سرتاسري ساخت تا حيوان نتواند به راحتي از بهار بند بيرون آيد.
بهتر است که ديواره بهاربند به ارتفاع سه متر باشد. براي نگهداري بيست نفر شتر بهار بندي به مساحت 15 * 24 متر مورد نياز است.
4 ـ آخور :
همان طور که در مورد آبشخور گفته شد، آخور نيز بايد مرتفع باشد و ارتفاع آن به يک متر تا يک متر و نيم برسد تا حيوان بتواند به راحتي از آن تغذيه کند. البته بايد ارتفاع آخور با توجه به سن و نژاد و بلندي جدوگاه شترها تعيين گردد و براي بچه شترها بايد ارتفاع کمي داشته باشد. هم چنين با توجه به حجم سر شتر، عرض آن بايد50 سانتي متر بوده و براي جلوگيري از پخش غذا به اطراف، کنار آن را 25 سانتي متر بلندتر از کف آخور ساخت. آخورهاي گوشه دار براي شترها مناسب نيستند و بهتر است از آخورهايي که تا حدودي محدب هستند استفاده شود.
تصوير شماره 3 : تصوير نوعي آخور شتر
(به نقل از کتاب شتر و پرورش آن- تأليف دکتر محمد مصطفي شکري)
نمونه طرح يک واحد بيست نفري پرواربندي شتر
محصولات مرتبط :
بسته آموزشی پرورش شتز
سی دی آموزشی پرورش شتر
طراحی سوله
مقالات مرتبط :
پرورش شتر (2)
مدیریت پرورش شتر در ایران
درآمدی برشناخت نژادهای شتردر ایران
خصوصیات شتران گوشتی ، شیری، سواری
تغذیه شتر
برآورد سن شتر
احتیاجات غذایی شتر
نحوه کشتار شتر
طاعون شتر
بیماریهای درونی شتر (1)
بیماریهای درونی شتر (2)
طرح پرورش شتر
انواع نژادهای شتر در ایران
تعیین سن شتر
| .: نظر شما در مورد این مطلب:. |
|
|
|
درباره ما
تماس با ما