بیماریهای قابل انتقال بین انسان و خرگوش(1)
header
تبلیغات

لطفا از سایت حمایت کنید

خرید ویژه بلک فرایدی از سایت دی جی کالا

$$$ تبلیغات در سایت نوین طیور$$$

$$$ طراحی نقشه هوادهی مرغداری $$$

اعضا

نام کاربری:
کلمه عبور:
سبد خرید
کانال نوین طیور

کانال نوین طیور

مقاله
تبلیغات

 

جستجوی گوگل
Google


در كل اينترنت
در اين سايت

جستجو
رهگیری سفارش
شناسه سفارش :

بازدید کننده
شروع شمارش: 1391-12-24
کل بازدید ها: 31775791
بازدید کننده: 30428074
بازدید های امروز: 12691
بازدید های دیروز: 26751
برچسب ها
بیماریهای قابل انتقال بین انسان و خرگوش(1)

 

مقدمه :

عفونت های قابل انتقال بین انسان و حیوان عوامل بیماری زایی هستند که در جمعیت حیوانی وجود دارند اما می تواند به انسان منتقل شوند و در انسان باعث بروز بیماری شوند.  بیماری های زئونوز برخی از بیماری های قدیمی قابل انتقال بین انسان و حیوان از جمله هاری و طاعون و عفونت های نوپدید از جمله نشانگان ریوی هانتا ویروس (HPS) و نشانگان فوق حاد تنفسی (SARS) را شامل می شود .بررسی های اخیر نشان داده که عفونت های انسانی شناخته شده 61 درصد (868 از 1415عامل عفونی) عفونت های قابل انتقال بین انسان و حیوان را تشکیل می دهند و علاوه بر این 75 درصد (132 از 175 عامل) عفونت های انسانی به عنوان یک بیماری نوپدید قابل انتقال بین انسان و حیوان طبقه بندی شده اند.

 

در بخش اول مقاله موارد متعددی از دلایل اهتمام ویژه به بیماری های قابل انتقال بین انسان و حیوان در کشور برشمرده شد اما می توان موارد زیر را در بخش دوم مقاله به آنها افزود تا مسئولین نظام مراقبت سلامت از جمله حوزه های پزشکی و دامپزشکی و سایر بخش های مرتبط آن برای رفع آنها به منظور ارتقای سلامت جامعه گام بردارند .

1)      آمار و اطلاعات دقیقی از جمعیت انواع حیوانات خانگی ( اهلی و وحشی) که در کنار جمعیت انسانی به ویژه در جوامع شهری نگهداری می شوند ، در دسترس نیست . به منظور سرشماری جمعیت حیوانات خانگی( اهلی و وحشی) ، مرکز آمار ایران در سرشماری     دوره ای خود در پرسشنامه سرشماری خانوارهای شهری وضعیت تعداد و نوع جمعیت حیوانات خانگی از جمله سگ ، گربه ، پرندگان( اهلی – مرغ ، خروس ، اردک ، غاز و .. و وحشی – قناری ، طوطی ، مرغ عشق ، مینا و ...) ، ماهی (آب شیرین و شور) ، جوندگان (همستر ، خرگوش ، سنجاب و ... ) ، خزندگان ( لاک پشت ، مار ، مارمولک و... ) ، میمون ، اسب ( بصورت پانسیون در اسب داری) و سایر حیوانات را مورد سئوال قرار دهد .

2)      در سطح سازمان های مسئول سلامت کشور نظام مراقبت از بیماری های قابل انتقال بین انسان و حیوانات (Zoonotic Diseases Surveillance System  ) به طور موثر و کارا تشکیل نشده است و موارد بروز و شیوع این گونه از بیماری ها در کشور بطور یکپارچه و منظم در مراکز بهداشتی و درمانی پزشکی و دامپزشکی ثبت ، گزارش دهی و پیگیری نمی شود .البته شایان ذکر است که جمهوری اسلامی ایران عضویت برنامه کنترل بیماری های قابل انتقال بین انسان و حیوان منطقه مدیترانه(Mediterranean Zoonotic Control Programme) را پذیرفته است .

 

3)      توزیع ، تنوع و شدت موارد بالینی بیماری های قابل انتقال بین انسان و حیوان و ظرفیت استفاده از آنها به عنوان سلاح های بیولوژیک اهمیت توجه به عوامل بیماری زای زئونوز را در بهداشت عمومی با تقویت همکاری پزشک و دامپزشک نشان می دهد . بنابراین شناسایی میزبان و مخزن و روش های انتقال عفونت های زئونوز ، روش های کنترل ، پیشگیری و درمان این بیماری ها با  تدوین راهبردهای ملی و استقرار نظام مراقبت از بیماری های قابل انتقال بین انسان و حیوان قدیمی ، نوپدید و بازپدید از جمله هاری ، شاربن ، سل ، تب مالت ، تب های خونریزی دهنده ویروسی ، انفلوآنزای پرندگان ، و .... ضروری بنظر می رسد .

4)      تدوین و اجرای برنامه بهداشت و ایمنی شغلی (Occupational Health and Safety Program) برای ارائه اطلاعات درباره احتمال خطر ابتلا به بیماری منتقله از حیوان به انسان ، رعایت بهداشت فردی و سایر خطرات بالقوه همراه با تماس با حیوانات ، به افرادی که با حیوانات در آزمایشگاه ها کار می کنند یا آنها را پرورش می دهند یا آنها را منزل یا مراکز فروش نگهداری می کنند، ضروری است . کلیه افراد شاغل در مراکز نگهداری ، پرورش و آزمایشگاه های حیوانی باید در این برنامه برای اطمینان از مراقبت های پزشکی مناسب ثبت نام نمایند .

 

 حقایقی درباره خرگوش :

  • تا سال 2006 ،در  6/1 درصد خانواده های امریکا حدود 2/6 میلیون خرگوش خانگی وجود داشته است . خرگوش متداول ترین پستاندار کوچکی است که در امریکا در مقایسه با سگ و گربه به عنوان حیوان خانگی نگهداری می شود .
  • خرگوش تا سال 1912 در راسته Rodentia (جونده rodent) طبقه بندی شده بود اما سپس به راسته Lagomorpha  انتقال پیدا کرده است . بنا براین خرگوش از پستانداران کوچک خانواده Leporidae و راسته Lagomorpha  هستند که در چندین ناحیه جهان پیدا می شوند . در این خانواده 8 جنس به شرح زیر به عنوان Rabbit وجود دارد .
    • خرگوش خانگی اروپایی (European Rabbit) با نام علمی Oryctolagus cuniculus 
    • خرگوش دم پنبه ای(Cottontail rabbit)با نام علمی  Sylvilagus (با 13 گونه)
    • خرگوش  Amami با نام علمی Pentalagus furnessi (در ژاپن)
    • خرگوش کوتوله (Pygmy rabbit) با نام علمی  Brachylagus idahoensis
    • خرگوش آتشفشان (Volcano rabbit) با نام علمی Romerolagus diazi
    • خرگوش خانه به دوش (Bushman rabbit) با نام علمی Bunolagus monticularis
    • خرگوش افریقای مرکزی (Central African Rabbit ) با نام علمی  Poelagus marjorita
    • خرگوش راه راه سوماترا (Sumatran Striped Rabbit) با نام علمی  Nesolagus netscheri و خرگوش راه راه آنامیت (Annamite Striped Rabbit) با نام علمی  Nesolagus timminsi
  • همچنین سه جنس دیگر در خانواده Leporidae وجود دارد که شامل انواع دیگر خرگوش تحت عنوان  Pika   و  Hare می شود . تقریبا 50 گونه خرگوش خانگی(Rabbit) و خرگوش صحرایی(Hare) در خانواده Leporidae و راسته Lagomorpha وجود دارد اما خرگوش خانگی اروپایی تنها گونه ای اهلی است که به عنوان نژاد برگزیده برای تولید انواع گسترده نژادهای خرگوش خانگی استفاده می شوند و بطور معمول در دسترس می باشد . خرگوش اروپایی به بسیاری از مناطق سراسر جهان معرفی شده است . وجه تمایز های خرگوش های جنس Rabbit و Hare  در جدول زیر ارائه شده است.

ویژگی ها

Rabbit

Hare

بچه خرگوش

تولد بدون مو و کور

تولد با مو و قادر به دیدن

لانه سازی

زیر زمین

لانه ساده و روی زمین

زندگی

گروهی

غیر گروهی

جثه

کوچکتر

بزرگتر

گوش

کوچکتر

بلندتر

نشانه پشت با خز

ندارد

دارد

اهلی

دست آموز

وحشی

  • خرگوش خانگی با مراقبت مناسب ممکن است تقریبا ده سال زنده بماند اما امید به زندگی نژادهای مختلف از 9 تا 12 سال متغییر است . طولانی ترین دوره زندگی خرگوش 18 سال گزارش شده است .
  • در واژگان انگلیسی خرگوش ماده Doe  و خرگوش نر Buck و بچه خرگوش Kit یا  Kitten نامیده می شود .
  • خرگوش کوتوله(Dwarf Rabbit) ممکن است کمتر از یک کیلو گرم در حالی که نژادهای بزرگ خرگوش ممکن است بیش از 10 کیلوگرم وزن داشته باشند .
  • خرگوش می تواند یک حیوان خانگی بسیار عالی و سرگرم کننده باشد اما مراقبت مناسب برای حفظ شادی و سلامت خرگوش شما ضروری است.
  • متوسط زمان خواب خرگوش در 24 ساعت در حالت اسارت 4/8 ساعت گفته شده است .
  • زیستگاه خرگوش شامل علفزارها ، جنگل و بیشه ، چمنزارها ، بیابان ها و زمین های مرطوب است . خرگوش به صورت گروهی زندگی می کند .

 

  • بیش از نیمی از جمعیت خرگوش جهان در امریکای شمالی اقامت دارند .همچنین خرگوش بومی جنوب غربی اروپا ، آسیای جنوب شرقی ، سوماترا ، برخی از جزایر ژاپن . بخش های از افریقا و امریکای جنوبی می باشد.
  • خرگوش به عنوان حیوان ‌آزمایشگاهی(Lab Animal) ، حیوان دست آموز و خانگی( Pet Animal) و برای تولید پشم و خز و گوشت پرورش داده شود .گوشت خرگوش اروپایی و Hare  در اروپا ، امریکای جنوبی و شمالی و برخی از بخش های خاورمیانه مصرف می شود .
  • خرگوش یک حیوان اهلی و رام است که به سادگی می توان آن در دست گرفت و با آن کار کرد .براساس مطالعات گذشته نگر خرگوش یک حیوان دست آموز بسیار سالم است و به مقدار زیادی احتمال نمی رود که هر بیماری را به صاحب خود منتقل نماید. بنابر ابن می توان گفت احتمال خطر ابتلا به بیماری های قابل انتقال بین خرگوش و انسان از جمله کارکنان آزمایشگاه و مراکز مراقبت و پرورش خرگوش و عموم مردم پائین است . اما احتمال ابتلا به بیماری های قابل انتقال بین خرگوش و انسان در افرادی که مبتلا به نقص ایمنی هستند و یا داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی مانند استروئیدها  و ... دریافت می کنند ، بالاتر است . به هر حال مهم است که درباره بیماری هایی که خرگوش می تواند ناقل آن باشد ، آگاهی داشته باشید . مراقبت مناسب برای سلامت خرگوش شما و همچنین خود شما اهمیت دارد . متداولترین عوارض سلامت انسان مرتبط با خرگوش واکنش های حساسیت زای ناشی از خز یا غذا و بستر خرگوش می باشد .

 

  • در تعالیم دین مبین اسلام ،خوردن گوشت خرگوش حرام است . بنابر احتیاط وجوبى بلکه اقوى باید از خوردن گوشت خرگوش حتى از گوشت سم دار آن( بر فرض وجود داشتن آن) هم اجتناب شود . در بعضی از روایاتی که در تحریم گوشت خرگوش به آنها استناد شده ، به علت این حکم نیز اشاره شده است:بعضی از حیوانات، حالت مسخ شده برخی انسان های بدکار و ناپاکند و در روایات تصریح شده است که حیوانات مسخ شده همگی حرامند که یکی از این حیوانات، خرگوش است. در روایت دیگری خرگوش در داشتن پنجه با گربه مقایسه شده و ضمنا به ناپاکی و پلیدی ذاتی خرگوش اشاره شده است. البته آنچه در روایات بیان شده لزوما تمام العلة حرمت خرگوش نیست و چه بسا حکمت ها و علل دیگری نیز در این حکم باشد که بر ما پوشیده است .از نظر علمی نیز گوشت خرگوش داراى مقدارى زیادى پورین است ، و از همین رو همیشه بوى ادرار مى دهد و خوردن آن بسیار خطرناک است . گوشت خرگوش باعث غلبه خون مى شوند زیرا حرارت بدن این حیوان 39 تا 40 درجه است و 2 تا 3 درجه از حرارت بدن انسان بیشتر مى باشد.

 خریداری خرگوش :

  • همانند سگ و گربه ، خرگوش را می توانید از فروشگاه حیوانات خانگی یا مستقیما از پرورش دهندگان خرگوش خریداری نماید یا از گروه های  حمایت از خرگوش تهیه نمائید  .
  • استرس و تقلای ناشی از حمل و نقل ، تماس با سایر حیوانات و برخی اوقات ازدحام و شلوغی شرایط نگهداری در فروشگاه های حیوانات خانگی  می تواند احتمال خطر  انتقال بیماری در خرگوش های خریداری شده از اینگونه فروشگاه ها را افزایش دهد.
  • هنگام انتخاب یک خرگوش مهم است خرگوشی را انتخاب کنید که زرنگ و فعال با خز  تمیز باشد و هیچگونه نشانه اسهال برروی سرین و کفل و ترشحات از چشم ها ، بینی یا دهان خود نداشته باشد . از آنجایی که خرگوش اغلب پوشش پر پشت یا پف کرده دارد شما باید استخوان های دنده یا لگن خرگوش را لمس کنید تا اینکه لاغری یا چاقی آن را تشخیص دهید . همچنین باید به سلامتی هر یک از سایر خرگوش های یک فروشگاه توجه نمایید .
  • پس‌ از خرید حیوان‌، جهت‌ معاینه‌ و بررسی‌ وضعیت‌ سلامت‌ آن‌ و دریافت‌ راهنمائی های‌ لازم‌ به‌ درمانگاه های‌دامپزشکی‌ مراجعه‌ شود.

 اصول مراقبت از خرگوش:

رفتار :

  • خرگوش بطور مشخص یک حیوان اجتماعی است . آنها به زمان بازی و اشیاء برای بازی نیاز دارند تا اینکه آنها نقب نزنند .
  • خرگوش دو نوع مدفوع به شکل گلوله های چسبناک سیاه و نرم و گلوله های سفت تولید می کند . برای خرگوش خوردن گلوله های نرم مدفوع خودش طبیعی است. زیرا مدفوع نرم حاوی مواد مغذی بسیار زیادی است که روده بزرگ در بار اول هضم غذای خرگوش قادر به جذب آنها نمی باشد . این رفتار تحت عنوان عادت خوردن مدفوع (Coprophagy) شناخته شده است.خرگوش گلوله های مدفوع نرم را دوباره با نشخوار کردن جویده تا از مواد مغذی آن بیشتر استفاده نماید . گلوله های مدفوع سفت بیشتر حاوی فیبرهای هضم نشده می باشد .این گلوله مدفوع سفت به عنوان ضایعات نهایی از هضم دوباره گلوله مدفوع نرم تولید می شود.
  • خرگوش باید چندین بار در هفته یا حتی هر روز در محوطه امن خانه به ورزش و تمرین بدنی بپردازد .اطمینان داشته باید که هیچ چیزی در دسترس خرگوش در این ناحیه به ویژه کابل برق وجود نداشته باشد، تا بتواند آن را بجود . برای پرت کردن حواس خرگوش اسباب بازی های جویدنی ، حصیر های بافته شده از نی و یا حتی لوله های کاغذ توالت را تهیه نمایید .
  • خرگوش در زمین نقب می زند و در پناهگاه ها و نقب های زیر زمینی به عنوان سوراخ خرگوش (Rabbit hole) زندگی می کند. گروه سوراخ های خرگوش تحت عنوان زیستگاه خرگوش(Warren) نامیده می شود .

 

تغذیه :

  • خرگوش علف خوار است و از علف سبز ، علف هرز و گیاهان برگ دار تغذیه می کند . در نتیجه رژیم غذایی خرگوش حاوی مقدار  زیادی سلولز بوده که هضم آن سخت می باشد .
  • خرگوش به مقدار زیاد و سریع و تند نیم ساعت اول یک دوره تغذیه ( معمولا اواخر بعد ازظهر) چرا می کند و سپس در حدود نیم ساعت بیشتر تغذیه انتخابی دارد . در این زمان خرگوش همچنین پلیت های مدفوعی سخت خود را دفع می کند . اگر محیط نسبتا امن باشد و هیچ تهدیدی وجود نداشته باشد خرگوش در خارج از لانه برای چند ساعت باقی مانده و به تناوب چرا می کند . در زمانی که خرگوش خارج از لانه خود است بندرت از مدفوع نرم خود تغذیه می کند . تغذیه از مدفوع نرم معمولا در داخل لانه به تناوب بین ساعت 8 صبح و 5 بعد از ظهر انجام می شود. 
  • مدفوع سخت از بخش های پوسته ها و ساقه گیاه تشکیل شده که پس از هضم دوباره مدفوع نرم تولید می شود . مدفوع سخت خارج از لانه دفع می شود و خرگوش دوباره از آن تغذیه نمی کند . مدفوع نرم معمولا چندین ساعت پس از چرا تولید و پس از  مدفوع سخت و اغلب در داخل لانه دفع می شود که حاوی میکروارگانیسم ها و دیواره سلول های گیاهی می باشد . مدفوع نرم حاوی پنج برابر انواع ویتامین ها در مقایسه با مدفوع سخت می باشد .مدفوع نرم پس از بلع در بخش ویژه ای از معده خرگوش دوباره هضم می شود .
  • فرایند هضم دو مرحله ای خرگوش را قادر می سازد از مواد غذایی که در مدت مرحله اول هضم از روده عبور کرده و هضم و جذب آنها کامل نشده و یا از مواد غذایی تولید شده در اثر فعالیت میکروبی استفاده نماید . بنابر این حداکثر مواد غذایی استخراج شده از غذای خورده شده را بدست آورد .
  • مهمترین بخش رژیم غذایی خرگوش وجود فیبرهای طویل علف می باشد . غذاهای پلیت به طور معمول به خوبی متعادل می باشند اما تنها حاوی فیبرهای کوتاه می باشند . بنابراین نباید اجازه داد خرگوش از غذاهای پلیت زیاد بخورد . همچنین باید برخی از سبزیجات و میوه جات تازه در رژیم غذایی خرگوش استفاده شوند . خرگوش نباید با هیچگونه مواد غذایی چرب و شیرین تغذیه شود.
  • همیشه آب تازه باید در ظرف آب خرگوش وجود داشته باشد .از افزودن هرگونه دارو و مواد مکمل مانند ویتامین ها به آب خودداری نمایید زیرا خرگوش شما ممکن است مزه آن را دوست نداشته باشد .
  • توانایی استفراغ در خرگوش وجود ندارد .

 

 تولید مثل :

  • خرگوش میزات تولید مثل بسیار سریعی دارد. فصل تولید مثل برای بیشتر خرگوش ها دست کم 9 ماه از  فوریه ( بهمن) تا اکتبر ( مهر) می باشد . در استرالیا و نیوزلند (نیم کره جنوبی) فصل تولید مثل از اواخر جولای (خرداد) تا اواخر ژانویه( دی) است.
  • دوره بارداری طبیعی خرگوش حدود 30 روز است .متوسط تعداد بچه خرگوش ها در هر زایمان متغییر است اما معمولا بین 4 تا 12 بچه خرگوش است که در نژادهای بزرگتر تعداد بچه خرگوش ها بیشتر می باشدبچه خرگوش ها تا حدود سن 4 تا 5  هفتگی از شیر مادر خود تغذیه می کنند  .بدین ترتیب یک خرگوش ماده در یک فصل تولید مثل می تواند بیش از 800 بچه ، نوه و نتیجه داشته باشد.
  • خرگوش ماده در سن 6 ماهگی و خرگوش نر در سن 7 ماهگی بالغ شده و می تواند جفت گیری نمایند . رفتارهای عشق بازی خرگوش ها شامل لیس زدن ، بوکردن با بینی  و تعقیب کردن خرگوش ماده می باشد . همچنین پاشیدن ادرار یکی از رفتارهای جنسی متداول خرگوش ها می باشد .خرگوش ماده همچنین ممکن است در دوره بارداری توده های از موی بدن خود را از دست بدهد .
  • تخمک گذاری در خرگوش 10 ساعت پس از جفت گیری انجام می شود . پس از جفت گیری خرگوش ماده یک لانه و سوراخ زیر زمینی خواهد ساخت و مسیر لانه خود را با خز یا موهای ناحیه غبغب ، پهلو و شکم خود می پوشاند . این رفتار همچنین پستان های خرگوش ماده را برای مراقبت بهتر بچه خرگوش ها مشخص می نماید .
  • بچه خرگوش ها نابینا ، بدون مو و ناتوان بدنیا می آیند . اما چند روز پس از تولید یک پوشش موی نرم بدن آنها را می پوشاند که در 5 تا 6 هفتگی با یک پوشش قبل از بلوغ و در نهایت در 6 تا 8 ماهگی  با پوشش بلوغ جایگزین می شود و از این زمان به بعد سالی دوبار موی خرگوش بالغ می ریزد.
  • با توجه به طبیعت غذایی شیر خرگوش ، بچه خرگوش ها تنها چند دقیقه یک یا دو بار در روز نیاز به مراقبت دارند .

لانه سازی :

  • خرگوش را می توان خارج از فضای خانه نگهداری کرد ، اما توصیه شده که خرگوش های دست آموز و خانگی(Pet Rabbit) باید در فضای داخل خانه برای محافظت از حمله و انتقال بیماری ها از حیوانات حیات وحش به آنها نگهداری شود .
  • خرگوش بسیار به گرما حساس هستند . کنترل تهویه و دمای محیط زندگی خرگوش در هر زمان بسیار مهم است .
  • قفس های سیمی در مقایسه با آکواریوم های شیشه ای تهویه بهتری فراهم می آورند که به پیشگیری از ایجاد بخارات سمی از ادرار جلوگیری می نمایند .قفس خرگوش حداقل باید سه برابر اندازه خرگوش طول و فضای داشته باشد .
  • بستر در قفس های با کف یکپارچه و سفت باید بطور مکرر برای حفظ سلامت و نظافت پوست خرگوش تعویض شود .برخی از خرگوش ها را می توان با استفاده از یک جعبه چوبی پرورش داد . قفس های کف سیمی اجازه می دهد که مدفوع و ادرار از میان آن به خارج دفع شود اما یک سکوی سفت ( برای مثال تکیه ای چوب یا مقوا ) باید تهیه کرد تا خرگوش یک ناحیه استراحت داشته باشد و نیازی نباشد برروی سیم های کف قفس بایستد .
  • بستر کف قفس شامل روزنامه ، کاه ، علف و محصولات پلیت شده می باشد . استفاده از چوب ذرت ، خاک رس و  Clumping در بستر مناسب نیست ، زیرا در صورت خورده شدن می تواند باعث انسداد روده گردد . همچنین استفاده از تراشه های چوب و  خاک اره در بستر قفس با مشکلات تنفسی ، پوستی و کبدی همراه است . 

 

گرفتن خرگوش :

خیلی مهم است که خرگوش بطور مناسب و درست گرفته و نگهداشته شود . پاهای عقب خرگوش اینقدر قوی هستند که اگر خرگوش درست نگهداشته نشود، لگد بزند که این نیرو می تواند پشت خرگوش شما را بشکند . اگر خرگوش شما احساس امنیت داشته باشد همچنین کمتر  احتمال دارد که شما را خراشیده یا گاز بگیرد .

  • خرگوش را می توان با روشی مشابه با گربه گرفت .یعنی زیر و روی خرگوش با قراردادن یک دست بین پاهای جلو و دست دیگر در زیر سرین یا کفل خرگوش که بیشتر وزن خرگوش را تحمل می کند ،گرفته و بلند کرد . خرگوش را باید محکم اما به آرامی و نزدیک به سینه نگهداشت . اگر خرگوش زیاد شل یا زیاد محکم نگهداشته شود ممکن است تلاش کند تا فرار کند.
  • هیچگاه برای گرفتن و بلند کردن خرگوش از گوش ها یا پس گردن آن استفاده نکنید . همیشه وزن خرگوش خود را در زیر سرین و یا سینه خرگوش تحمل کنید  .
  • هیچگاه برای نگهداشتن پاهای جلو یا به ویژه پاهای پشت خرگوش تلاش نکنید برای اینکه احتمال خطر لگد زدن قوی خرگوش که باعث شکستگی ستون فقرات می شود را کاهش می دهد
  • خرگوش باید همیشه در قفس یا سبد حمل خرگوش قرار داده شود تا اینکه برای پریدن از روی دستان مربی خود تلاش نکند .

گازگرفتن خرگوش :

  • خرگوش بطور کلی حیوانی رام است که با استفاده از روش های گرفتن و نگهداشتن می توان به سادگی خرگوش را در دست گرفت .
  • همه انواع خرگوش می توانند موجب آسیب های ناشی از گاز گرفتگی و خراشیدگی در دستان شما شوند . زخم های گاز گرفتگی خرگوش ممکن است کوچک باشد اما می تواند زخم های نفوذی عمیق ایجاد نماید .
  • زخم های گزیدگی همه انواع خرگوش باید بلافاصله با مقدار زیادی صابون و آب به شدت شستشو داده شوند و بدقت نشانه های عفونت در آنها مراقبت شود . عفونت معمولا به وسیله باکتری های پوست افراد گاز گرفته شده یا دهان خرگوش از جمله پاستورلا مولتوسیدا (Pasteurella multocida) ایجاد شود که می تواند باعث عفونت به ویژه بسیار شدیدی شود .
  • مراقبت پزشکی باید برای هر نوع گزیدگی برروی مفصل ، دست ، غلاف تاندون ، اندام های مصنوعی و نواحی دستگاه تناسلی و برای هر نوع گاز گرفتگی افراد مبتلا به ضعف سیستم ایمنی از جمله افراد مبتلا به ایدز و اچ.ای.وی ،افراد گیرنده پیوند عضو و بیماران سرطانی پیگیری شود.

 تشخیص خرگوش بیمار:

  • به هرگونه نشانه بیماری در خرگوش باید به سرعت توجه کرد .
  • متداول ترین نشانه های بیماری در خرگوش خواب آلودگی و کاهش اشتها می باشد . سایر نشانه هایی که خرگوش بیمار شما نشان می دهد عبارتند از :
  • تغییر رنگ ، قوام و مقدار مدفوع
  • از دست دادن مو و خز
  • بطور طبیعی نمی تواند حرکت کند به ویژه هنگام وجود مشکلات در پاهای پشت
  • تغییرات قابل توجه ای در رفتار خرگوش ایجاد می شود ، در چنین شرایطی ممکن است بسیار پرخاشگر باشد.
  • آب ریزش دهان یا دندان قروچه
  • مشکلات ادرار کردن
  • خرگوش هایی که از یک رژیم غذایی با الیاف زیاد و نارس ( علف خشک) تغذیه می کنند در آنها ممکن است اسهال یا یبوست توسعه یابد و خیلی اوقات موهای خود را می جوند .
  • اگر شما هر کدام از این نشانه ها را در خرگوش خود مشاهده کردید یا اگر  هرگونه نگرانی درباره خرگوش خود داشتید هر چه زودتر با دامپزشک خرگوش خود تماس بگیرید . مراقبت دامپزشکی ممکن است در مقایسه با قیمت خرگوش شما گران بنظر برسد اما برای جلوگیری از بیماری های عفونی بسیار مهم است به ویژه اگر یک فرد با احتمال خطر بالا از جمله کودکان و یا افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند ، در خانه خود داشته باشید . همچنین خیلی مهم است که اجازه ندهید خرگوش شما بیشتر از این بیماری را تحمل کند . بیماری های خرگوش ممکن است ناشی از مشکلات تغذیه ای یا  نگهداری و پرورش آنها باشد .
  • خرگوش به عنوان یکی از حیوانات دست آموز اگزوتیک بطور معمول به مشکلات دندان ، قلب ، طحال، مجاری معده – روده ای و مجاری ادراری و همچنین تومورها می تواند مبتلا شود .از آنجایی که  این بیماری ها می تواند در خرگوش به سرعت و با شکل شدید توسعه پیدا کند ، معاینات پایش سلامت روتین و سالانه خرگوش برای شناسایی این بیماری قبل از اینکه زندگی خرگوش را  تهدید نماید ، توسط دامپزشک برای شناسایی بیماری های دندانی ، بیماری های قلبی ، اسپوندیلوزیس (  (Spondylosis، بیماری های دستگاه تناسلی به ویژه سرطان رحم ، بیماری های مجاری ادراری به ویژه بیماری های کلیه و مثانه ضروری می باشد.
  • سن 1 تا 4 سالگی ؛ معاینه دندان
  • سن 4 سالگی و بالاتر ؛ معاینه دندان ، آزمایشات شمارش کل سلول های خونی و شیمیایی سرم و رادیولوژی

 بیماری های عفونی خرگوش:

خرگوش ممکن است به بیماری های عفونی و واگیر دار ناشی از باکتری ها ، ویروس ها ، قارچ ها و انگل ها مبتلا شود که برخی از آنها در جدول زیر آورده شده اند .

 

  • Bordetellosis(Bordetella bronchiseptica)
  • Bubonic plague (Yersinia pestis)
  • Bumblefoot (infection) (Ulcerative pododermatitis by Staphylococcus aureus)
  • Cestodes(Taenia pisiformis, T. serialis)
  • Coccidiosis(Eimeria stiedae- Hepatic Coccidia, E. magna, E. irresidua, E. perforans,  and E. media- Intestinal Coccidia)
  • Colibacillosis (Escherichia coli)
  • Enterotoxemia (by Clostridium perfringens, C. difficile and C. spiroforme)
  • Listeriosis(Listeria monocytogenes)
  • Myxomatosis (Myxoma virus)
  • Pasteurellosis (Pasteurella multocida) (P. septica)
  • Pathogenic Escherichia coli (Enteropathogenic E. coli (EPEC))
  • Puumala virus(a species of Hantavirus)
  • Rabbit haemorrhagic disease(Rabbit Calicivirus Disease)
  • Rabbit Pinworm (Passalurus ambiguous) 
  • Salmonellosis (Salmonella enteric)
  • Shope papilloma virus(Cottontail rabbit papillomavirus)
  • Tularemia(Francisella tularensis)
  • Tyzzer's disease(by Clostridium piliforme)
   

 

ظرفیت احتمال خطر انتقال 11 عامل بیماری زای قابل انتقال از خرگوش ( جنس های مختلف خانواده  Leporidea) به انسان از جمله گونه های  اکینوکوکوس ، طاعون ، سل ، گونه های بروسلا ، کوکسیلا بورنتی ، تولارمی ، ویروس آبله میمون،  ویروس هاری ، ویروس تب خونریزی دهنده کنگو کریمه ، ویروس تب زرد ، ویروس انسفالیت ناشی از کنه ، با واردات آنها از طریق تجارت جهانی حیات وحش به امریکا در بین سال های 2000 تا 2005 به اثبات رسیده است .  همچنین در جدول زیر فهرست کاملی از عوامل بیماری زا شناسایی شده در خرگوش در استرالیا از سال 1990 تا 2009 ارائه شده است.نتایج بیشتر تحقیقات اخیر برروی بیماری های خونریزی دهنده خرگوش می باشد .اکثریت این عوامل بیماری زا تنها یک بیماری وجود دارد که صنعت پرورش خرگوش استرالیا را تهدید می نماید اگرچه برخی از عوامل بیماری زا قابل انتقال بین خرگوش و انسان نیز در استرالیا شناسایی شده است .

 

بیماری های قابل انتقال بین خرگوش و انسان:

خرگوش خیلی اوقات در انتقال بیماری های عفونی و واگیر به انسان درگیر نمی باشد . هر چند موارد گزارش شده از انتقال بیماریهای خطرناک بین انسان و حیوان در خرگوشهای اهلی و خانگی نادراست . با این وجود هر یک از این بیماری ها یا عفونت ها ممکن است فرصت پیدا کنند به وسیله خرگوش حمل شوند و به طور بالقوه به انسان انتقال پیدا نماید و موجب عفونت و بیماری در انسان (بیماری های قابل انتقال بین حیوان و انسان) شوند. اغلب این بیماری ها در خرگوش بیماری ایجاد نمی کند اما می تواند موجب بروز بیماری شدید در انسان شوند.افرادی که شرایط پزشکی خاص از جمله بیماری های مزمن ، تضعیف سیستم ایمنی و بارداری دارند ممکن است احتمال خط توسعه بیماری یا عوارض بیماری های قابل انتقال بین خرگوش و انسان بالاتر باشد . این بیماری ها ممکن است بطور مستقیم ( برای مثال از طریق تماس نزدیک و یا گاز گرفتگی و خراشیدگی ) و غیر مستقیم ( برای مثال تمای با مدفوع و ادرار ) انتقال یابند .گاهی موارد بیماری های قابل انتقال بین خرگوش و انسان در بین کارکنان آزمایشگاه های حیوانی از طریق خرگوش آزمایشگاهی از جمله پاستورلا مولتوسیدا ، تولارمی ، تب کیو ، عفونت های قارچی ، بیماری های روده ای مانند کریپتوسپوریدیوم گزارش شده است .

مهمترین بیماریهای قابل انتقال از خرگوش به انسان عبارتند از سالمونلوز، تولارمی ، هاری ، عفونتهای قارچی پوست و مو، سل و توکسوپلاسموز می باشند که در زیر به تفصیل شرح داده شده اند . برخی از این بیماری ها در خرگوش نشانه های بالینی قابل مشاهده ایجاد نمی کنند بنابر این اگر شما با خرگوش و مواد دفعی آن تماس نزدیک دارید اقدامات پیشگیری از انتقال این عفونت ها را باید انجام دهید .

مایکوباکتریوزیس (Mycobacteriosis) :

مابکوباکتریوم اویوم کمپلکس(Mycobacterium avium complex) عامل اصلی مایکواکتریوزیس در خرگوش های کوتوله (Pygmy Rabbits) و سایر اعضای راسته خرگوش سانان می باشد که در سراسر دنیا در خاک و ترشحات ژرندگان و حیوانات آلوده یافت می شود. این باکتری از طریق هوا و استنشاق عامل در خاک آلوده اساسا به انسان منتقل می شود اما انتقال مستقیم و بلع تصادفی ادرار و مدفوع خرگوش آلوده سایر راه های بالقوه آلودگی می باشد .در افراد آلوده به مابکوباکتریوم اویوم کمپلکس ممکن است لنفادنوپاتی و بیماری ریوی مشابه با سل یا بیماری منتشره شدیدتر توسعه یابد.افراد با کارکرد ایمنی طبیعی  بطور کلی به این عفونت مقاوم هستند . اما افراد مبتلا به عفونت پیشرفته HIV یا سایر بیماری های تضعیف کننده سیستم ایمنی حساسیت آنها به عفونت منتشره افزایش می یابد.

گونه های سالمونلا ، اشریشیا کلی ، کلستردیوم دیفیسیل :

این باکتری ها همه با عفونت های روده ای و اسهال در خرگوش همراه هستند  و می توانند به طور بالقوه به انسان بدنبال آلودگی غذا و آب به مدفوع خرگوش یا آلودگی دست ها از طریق انتقال به دهان انتقال یابد . انتقال سالمونلا حتی توسط گونه های بسیاری از حیوانات سالم اتفاق افتد و می تواند توسط خرگوش های سالم نیز اتفاق افتد. بنابر این از روی احتیاط باید مراقبت های بهداشتی را هنگام دست زدن به مدفوع خرگوش و بستر آلوده قفس خرگوش  انجام داد .عفونت های روده ای یا اسهال در هر نوع خرگوش می تواند بسیار شدید باشد و به توجه ویژه و فوری نیاز داد . کلیفروم های مدفوعی زئونوز از خرگوش در بررسی کیفیت آب نزدیک سیدنی در سال 2005 جدا شده است .

درماتوفیتوز (Dermatophytosis) یا عفونت قارچی (Ringworm):

خرگوش به عفونت قارچی حساس است . عفونت قارچی پوست به وسیله یکی از چندین گونه قارچ های میکروسپوریوم(Microsporum canis , M. gypseum) یا تریکوفیتون(Tricophyton mentagrophytes) ایجاد می شود .عفونت در خرگوش ممکن است غیر مشخص باشد و به انسان از طریق تماس مستقیم با خرگوش آْلوده یا تماس غیر مستقیم با لوازم و مواد آْلوده انتقال یابد . قارچ ها به وسیله تماس با پوست ، خز یا پوسته یا شوره پوست یک حیوان آلوده به ویژه اگر پوست فرد آسیب دیده یا مرطوب باشد ، انتقال می یابد .   نشانه های بالینی درمانوفیتوز در خرگوش می تواند دامنه ای از بدون هیچ نشانه تا پینه های بدون مو و پوست قرمز ، خشک و فلس مانند که اغلب خارش دار است، متغییر باشد . در انسان ممکن است نواحی کاملا مشخص پوست قرمز ، برجسته ،خارش دار توسعه یابد که اغلب در مرکز روشن تر و اطراف آن قرمز و پوسته پوسته باشد و بنابر این ظاهری حلقوی دارد .

کریپتوسپوریدیوز (Cryptosporidiosis):

کریپتوسپوریوزیس یک بیماری اسهالی است که به وسیله انگل میکروسکوپی جنس کریپتوسپوریدیوم(Cryptosporidium) ایجاد شود . گونه های بسیاری از کریپتوسپوریدیوم وجود دارد که ممکن است انسان و دامنه وسیعی از حیوانات را آلوده نماید . خرگوش می تواند با گونه های کریپتوسپوریدیوم آلوده شود و بطور بالقوه انسان را آلوده نماید . اما انتقال این عامل بیماری زا از خرگوش به انسان گزارش نشده است.  گونه های کریپتوسپوریوم انتشار گسترده جهانی دارند و می توان آنها را در بسیاری از گونه های حیوانی از جمله خرگوش شناسایی کرد .کریپتوسپوریدیوز یک عفونت تک یاخته ای روده ای است که به وسیله تماس و بلع دهانی مدفوعی تصادفی مواد مدفوعی خرگوش آلوده انتقال می یابد و می تواند موجب اسهال در انسان شود . معمولا اسهال خود به خود محدود می شود اما در افراد مبتلا به ضعف سیستم ایمنی بیماری می تواند دوره طولانی داشته باشد . این انگل معمولا موجب عفونت خفیف تا شدید دستگاه معدی روده ای می شود که نشانه  آن شامل اسهال ، تب ، کرامپ های شکمی ، تهوع و استفراغ می باشد.نشانه مشخص خرگوش آلوده اسهال است اما برخی از آنها هیچ گونه نشانه بالینی را نشان ندهند . انگل به وسیله پوسته خارجی خود محافظت می شود که اجازه می دهد خارج از بدن برای دوره طولانی زنده بماند و به مواد ضد عفونی کننده حاوی کلر بسیار مقاوم می باشد.

چیلیتیلوزیس ( Cheyletiellosis) :

خرگوش ها ممکن است با جرب های گوش( Ear mites) ، خز( Fur mites) یا حرب های نقب زننده ( Burrowing mites) آلوده شوند. جرب خز ناشی از آلودگی با انگل چیلیتیلا پارازیتووراکس(Cheyletiella parasitivorax) ، متداولترین جرب خرگوش اهلی است و همچنین خرگوش می تواند با تماس مستقیم گربه و سگ را آلوده نماید .انگل چیلیتیلا پارازیتووراکس و سایر گونه های وابسته آن جرب های پوستی بدون نقب زدن خرگوش هستند که می توانند به انسان به وسیله دست زدن یا تماس به حیوان آلوده منتقل شوند .متداولترین انگل پوستی بدون نقب زدن می باشد که در سراسر دنیا وجود دارد و در اساسا خرگوش و همچنین گربه و سگ را آلوده می نمایند .

این انگل خارجی یک زئونوز بالقوه است که بطور موقت در انسان درماتیت یا التهاب پوستی خفیف و خارش دار ایجاد می نماید . انگل زنده لایه کراتین پوست را آلوده می کند اما قادر نیست در داخل پوست نقب بزند .تکامل انگل از تخم تا انگل بالغ برروی بدن خرگوش میزبان انجام می شود . انگل ماده بر روی مو حدود 3 تا 4 میلیمتر بالای پوست تخمگذاری می نماید .چرخه زندگی انگل حدود 5 هفته است . بنظر می رسد که این انگل بدون نشانه بالینی در برخی از خرگوش های سالم وجود دارد .

جرب خز هنگام بهار و آب و هوای ملایم ، فقدان ویتامین C  در رژیم غذایی ، ابتلا به بیماری های زمینه و ضعف سیستم ایمنی همراه است . وجود انگل همیشه بسادگی قابل تشخیص نیست . این انگل بیشتر برروی پشت و گردن خرگوش پیدا می شود . عفونت در خرگوش همیشه باعث نشانه بالینی نمی شود اما می تواند موجب ضایعات پوسته ریزی و سبوره یا ریزش مو جزئی با التهاب پوستی خفیف و خارش دار ایجاد می نماید .ریزش مو به شکل V در قسمت پشت خرگوش دیده می شود . در کل می توان گفت که نشانه های بالینی در خرگوش و انسان می تواند شامل ریزش موی خفیف و پوست فلس دار و خارش دار باشد .

درمان اختصاص جرب خز در خرگوش تجویز خوراکی یا  زیر جلدی ایورمکتین  3 بار در روز برای 10 تا 14 روز و یا حتی جلدی برای کشتن انگل و برداشت لایه های کراتین و درمان ترشح بیش از چربی پوست می باشد . ضدعفونی محیط با اسید بوریک بسیار مهم است . در مدت درمان خرگوش و ضدعفونی محیط باید خرگوش های آلوده را از سایر خرگوش و سایر بخش های خانه جدا نگه داشت .

 

 هاری(Rabies) :

عفونت ویروسی سیستم عصبی است که تقریبا همیشه بدنبال ظهور نشانه بالینی کشنده است .انتقال آن از طریق بزاق حیوان آلوده در تماس با زخم ناشی از گاز گرفتگی یا خراشیدگی و یا غشاهای مخاطی از جمله چشم ، بینی و دهان اتفاق می افتد . خرگوش معمولا تلف می شود اگر توسط یک حیوان هار گزیده شود  اما خرگوش می توان به وسیله خفاش آلوده شود .خرگوش می تواند همچنین بدنبال حمله یک حیوان هار بزرگتر زنده بماند و آلوده شود ، اگر آنها در یک محدوده با هم نگهداری شوند . موارد تایید شده انسان گاز گرفته شده توسط خرگوش هار گزارش نشده است اما پیشگیری پس از تماس در برخی موارد بدنبال تماس غیر گاز گرفتگی با خرگوش هار در امریکا توصیه شده است .

بیماریهای قابل انتقال بین انسان و خرگوش(2)

محصول مرتبط :

آموزش پرورش خرگوش

 

مطالب مرتبط :

بیماریهای قابل انتقال بین انسان و خرگوش

بیماری های مهم در خرگوش ها

تغذيه خرگوش



       .: نظر شما در مورد این مطلب:.
نام *:
 ایمیل :  
نظر شما *
لطفا حاصل عبارت را در باکس زیر وارد نمایید : *
24
به علاوه
20
=
     
به novintiur.ir امتیاز دهید :
با تشکر از حمایت شما