بیماریهای قابل انتقال بین انسان و خرگوش(2)

تولارمی (Tularemia) :

تولارمی نوعی بیماری عفونی نادر است که بیشتر جوندگان وحشی و به ویژه خرگوش را مبتلا می‌کند و به همین دلیل، تب خرگوش هم نامیده می‌شود.البته این بیماری فقط مخصوص خرگوش نیست و در جوندگانی مثل سنجاب و حیواناتی مانند روباه و گوسفند هم دیده شده است. سگ ، خرگوش ، گربه ، گوزن ، سنجاب ، مار ، گوسفند ، جوندگان وحشی و موش آبی ناقل تولارمی شناخته شدند و بسیاری از گونه های به عفونت آن حساس هستند .

عامل تولارمی عفونت با باکتری کوکو باسیل به نام فرانسیسلا تولارنسیس (Francisella tularensis) ، با نشانه های بالینی متنوع وابسته به حدت باکتری می باشد .راه های انتقال عفونت شامل تنفسی ، گوارشی ، تلقیح و تماس با غشاهای موکوسی و پوست است . در حیوانات وحشی از جمله خرگوش های اهلی و صحرایی و جوندگان بسیار متداول است .

تولارمی می تواند از طریق جوندگان وحشی با گزش کنه و کک به خرگوش انتقال پیدا کند . میزبان مخزن اصلی در امریکای شمالی خرگوش دم پنبه ای امریکایی می باشد . بیشتر موارد عفونت در امریکا بدنبال گزیدگی حشرات از جمله کنه و کک یا دست زدن به خرگوش آلوده اتفاق می افتد .

این باکتری به طور طبیعی انسان را درگیر نمی‌کند، ولی تماس مستقیم با حیوان آلوده یا مصرف گوشت آلوده و نیز گزش کک، کنه یا مگس  آلوده، می‌تواند موجب انتقال بیماری به انسان شود.اگرچه احتمال سرایت بیماری از طریق تماس با ادرار یا ترشحات حیوان آلوده و حتی استنشاق این باکتری از راه هوا هم وجود دارد، ولی سرایت از انسان به انسان نادر است.

عفونت در انسان و حیوانات ممکن است بدون نشانه یا با  نشانه شبه انفلوانزا ، تورم شدید غدد لنفاوی ، اسهال شدید یا ذات الریه ایجاد شود .خود باکتری بسیار عفونی است تنها 10 تا 50 باکتری می تواند یک انسان را آلوده کند . بطور متوسط 3 تا 5 روز پس از ورود باکتری به بدن، بیماری با شروع ناگهانی تب و لرز، تعریق، سردرد، استفراغ، درد عضلانی و بی حالی خود را نشان می‌دهد. پس از 48 ساعت، علائم مشخصه بیماری ظاهر می‌شود که شایع ترین آنها، ضایعه زخمی در محل ورود باکتری به بدن (معمولا انگشت دست)، همراه با تورم غدد لنفاوی آن ناحیه است. درگیری چشمی، ریوی و تورم لوزه‌ها و حلق نیز گاهی ممکن است دیده شود. بیماری در انسان می تواند کشنده باشد .

تولارمی در خرگوش های وحشی تربیت شده به عنوان حیوان دست آموز و یا خرگوش های اهلی که در تماس با خرگوش های وحشی می باشند، اتفاق می افتد . گربه پس از خوردن حیوانات وحشی از جمله خرگوش و جوندگان  به تولارمی یا تب خرگوش (rabbit fever) مبتلا می شود .

لپتوسپیروز(Leptospirosis):

گونه های لپتوسپرا در بین حیوانات اهلی و وحشی انتشار جهانی دارند . احتمال انتقال آنها به انسان از بیشتر گونه های حیوانی که در آزمایشگاه نگهداری می شوند باید در نظر گرفته شود اما حیوانات تولید کننده از جمله گاو، گوسفند و ... و سگ متداولترین مخازن بیماری هستند .انتقال ارگانیسم به انسان می تواند از طریق خراش های پوستی و غشاهای مخاطی به وسیله تماس با ادرار یا بافت های حیوان آلوده به باکتری اتفاف افتد .تنفس یا بلع باکتری می تواند همچنین بیماری را منتقل نماید .بیماری می تواند از عفونت بدون نشانه تا بیماری شدید با دامنه ای از نانه های شبه انفلوانزا تا نارسایی کبدی و کلیوی ، انسفالیت و درگیری ریوی متغییر باشد .

انسفالیتوزونوز(Encephalitozoonosis):

یک عفونت ناشی از انگل میکروسکوپی از جنس انسفالیتوزون (Encephalitozoon) است .اسفالیتوزونوزیس بندرت در انسان یا یک سیستم ایمنی طبیعی اتفاق می افتد اما کاملا در افراد با سیستم ایمنی ضعیف شده از جمله افراد مبتلا به اچ.ای.وی./ ایدز ، سرطان یا بیماران دریافت کننده عضو پیوندی متداول است . گونه E.cuniculi  می توان در بسیاری از حیوانات از جمله جوندگان ، سگ ، گربه ، اسب، خوک و به ویژه خرگوش پیدا کرد . هاگ این انگل بطور مشخص در ادرار خرگوش آلوده وجود دارد و می تواند باعث عفونت گردد آنها بلع شوند . بیشتر خرگوش ها هیچ گونه نشانه بالینی عفونت را ندارند اما انگل می تواند مغز و کلیه های انسان و خرگوش را متاثر نماید . هیچگونه موارد انسانی بطور مستقیم با تماس با خرگوش آلوده ارتباط ندارد اما به علت شدت بیماری ایجاد شده توسط انگل  توجه به این بیمای تاکید شده است .

واکنش های حساسیت به خرگوش(Allergic Reactions ):

برخی از افراد به مواد حساسیت زای تولید شده در ادرار و ترشحات و باقی مانده های پوستی و خز خرگوش حساس هستند . گلیکوپروتئین عامل حساسیت زای اصلی در خز خرگوش و اجرای حساسیت زای فرعی در بزاق و ادرار خرگوش به عنوان منابع حساسیت شناسایی شده اند .  این مواد می توانند به وسیله جریان هوای اتاق انتقال یابند و یا در اثر تماس مستقیم به پوست ، چشمان ، راه های هوایی بینی و ریه ها وارد شوند و واکنش حساسیت در فرد ایجاد نمایند . در افراد حساس به این مواد نشانه های عطسه ، احتقان بینی ، خارش و آبریزش بینی و قرمزی خارش دار پوست هنگامی که با خرگوش یا مواد دفعی آن از جمله ادرار و پوسته های بدن یا قفس ، بستر قفس و تجهیزات و لوازم آن تماس داشتند ، بروز می کند.

سایر بیماری های قابل انتقال بین انسان و خرگوش :

• خرگوش می تواند با ژیاردیا دئودنالیس (Giardia duodenalis) آلوده شود و بطور بالقوه انسان را آلوده نماید . اما انتقال این عامل بیماری زا از خرگوش به انسان گزارش نشده است.  
• خرگوش همچنین می تواند با توکسوپاسما گوندیی (Toxoplasma gondii) و لارو Baylisascaris procyonis( کرم حلقوی راکون ) آلوده شود . اما خرگوش نمی توانند این انگل ها را به انسان انتقال دهند . کرم حلقوی راکون در کودکانی که در پارک بازی کودکان یا زمین های خاکی در نواحی شهری بازی می کنند ، اساسا باعث مننژیت ائوزینوفیلیک و همچنین مهاجرت لارم انگل مشکلات چشمی می شود .
• آلودگی انسان به جرب  Sarcoptes scabiei از طریق خرگوش گزارش نشده است.  اگرچه احتمال انتقال این انگل از خرگوش به سگ ، گربه و انسان و بروز درماتیت خارش دار موقتی وجود دارد. همچنین ‌آلودگی انسان با جرب گوش خرگوش Psoroptes cuniculi گزارش نشده است . تک یاخته Eimeria در خرگوش نیز مشاهده شده است . همچنین خرگوش حامل سایر انواع انگل های کرمی از جمله کرم قلابدار کبد (Fasciola hepatica)،کرم کدو سگ (Taenia pisiformis,T.serialis) ، کرم های معدی روده ای (Graphidium strigosum  و Trichostrongylus retortaeformis) می باشد.
• پاستورلا مولتی سیدا (Pasteurella multocida) ، این باکتری مقیم دهان و یا مجرای تنفسی فوقانی خرگوش بوده و عامل متداول بیماری تنفسی فوقانی ( تو دماغی نفس کشیدن snuffles ) در خرگوش است . این عامل بیماری زا می تواند موجب عفونت تنفسی در انسان شود و از نظر تئوری از یک خرگوش آلوده انتقال پیدا کرده است اما توسعه عفونت انسانی پاستورلوز از خرگوش محتمل تر است شکلی از یک زخم گازگرفتگی یا خراشیدگی آلوده باشد که به طور معمول به شکل التهاب در اطراف محل گازگرفتگی یا خراشیدگی دیده می شود که احتمال می رود منجر به تشکیل آبسه با نشانه های عمومی گردد .
• ویروس میگزوما(Myxoma virus) عامل بیماری میکزوماتوز (Myxomatosis) و کالسی ویروس خرگوش (Rabitt calcivirus) عامل بیماری خون ریزی دهنده خرگوش ویروس های بیو کنترل معرفی شده اند و به تازگی در خرگوش ها در استرالیا بطور بومی مورد توجه قرار گرفته اند .به تازگی سویه بومی خوش خیم کالسی ویروس  (RCV-A1) شناسایی شده است .
• ویروس سیندبیس (Sindbis virus) اربوویروس زئونوز عامل تب سیندبیس که باعث تب و درد عضلانی در انسان می شود و ویروس تروبانا من (Trubanaman virus) احتمالا عامل نشانه بالینی پلی ارتریت (Polyarthritic) در انسان در سال 1990 در خرگوش استرالیا شناسایی شده است که در بررسی های بعدی در سال 2005 نشان داد که به ترتیب 8/0 و 4/2 درصد در خرگوش شیوع دارند .
• هرپس ویروس B که در میان میمون های ماکاک ، رزوس و ...  یافت می شود ، برای انسان به شدت بیماری زا است و قابل انتقال به خرگوش ها ، خوکچه هندی ، رت ها و موش ها می باشد ، در خرگوش پس از تلقیح ویروس عفونت کشنده ای ایجاد کرده است . ویروس واکسینا دامنه ای میزبانی گسترده ای دارند و برخی از گونه های آن می توانند بیماری شدیدی در خرگوش آزمایشگاهی ایجاد کنند که آبله خرگوشی نامیده می شود.
• سایر بیماری هایی که می تواند از طریق تماس با خرگوش انتشار یابد شامل کمپیلو باکتریوز ، بیوتیپ 2 بروسلا سوئیس ، طاعون و تب Q می باشد.

 پیشگیری و کنترل عفونت :

باوجود اینکه خرگوش بطور کلی احتمال خطر پائین بر حسب توانایی بالقوه آنها در انتقال بیماری به انسان ها دارند ، اما آنها همیشه کمی خطرناک هستند . احتمال خطر بیماری در خرگوش و انتقال عوامل بیماری زای قابل انتقال بین خرگوش و انسان می تواند به وسیله مراقبت مناسب ، مدیریت پرورش خوب ، بهداشت فردی و مراقبت های بهداشتی روزمره کاهش داد . خرگوشی که تحت استرس نباشد و از آن به خوبی مراقبت شود کمتر حساس به عفونت می باشد و بنابر این کمتر عفونت را به یک انسان انتقال خواهد داد . براساس نمودار زیر برای بالغین و کودکان بالای 5 سال خطر ابتلا به یک بیماری از طریق خرگوش دست آموز پائین و در حد درجه 1 می باشد.

برای گروه های در معرض خطر بالا ، احتمال ابتلا به بیماری از خرگوش دست آموز براساس نمودار زیر در حد درجه 2 می باشد:

گروه های در معرض خطر بالا  ابتلا به یک بیماری قابل انتقال از یک حیوان دست آموز از جمله خرگوش به انسان شامل افراد مبتلا به نقص ایمنی از جمله بیماران مبتلا به  HIV/AIDS ، بیماران پیوندی و سرطانی ، نوزادان و خردسالان کمتر از 5 سال سن و سالمندان می باشد . باین وجود صاحبان حیوانات دست آموز به ویژه اعضای این گروه های در معرض خطر بالا می تواند منافع عاطفی مهمی بدست آورند . با انتخاب یک حیوان دست آموز مناسب و توجه به روش های کنترل عفونت خطر بیماری های قابل انتقال بین حیوان و انسان بطور معنی داری کاهش پیدا خواهد کرد .افراد با خطر بالا نکات مهم زیر را هنگام نگهداری خرگوش باید رعایت نمایند :

• این افراد باید در ارتباط با شستشوی دستان خود پس از دست زدن به خرگوش و یا شستشوی قفس سخت کوش باشند .
• افراد با خطر بالا باید سعی کنند فرد دیگری قفس خرگوش را بطور منظم تمیز نماید . در غیر اینصورت فرد باید دستکش لاستیکی هنگام تمیز کردن قفس بپوشند و خیلی درباره شستشوی دست خود هنگام پایان کار خیلی کوشا باشند .
• خرگوش را از محل آماده سازی غذا و محل صرف غذا توسط افراد باید دور نگهداشت .
• چگونگی گرفتن و نگهداری خرگوش را بطور صحیح (با روشی آرام و نرم) بیاموزند و تنها هنگامی ضروری است برای به حداقل رساندن خطر گازگرفتگی یا خراشیدگی خرگوش خود را گرفته و نگهداری نمایند. 
• خرگوش خود را در شرایط بهداشتی خوب از طریق مدیریت پرورش و مراقبت دامپزشکی مناسب نگهداری نمایند .
• افرادی که در اثر تماس با خرگوش بیمار شدند یا عوارض بیماری را نشان دادند باید به نزدیک ترین مرکز بهداشت و درمانی و  مراقبت از بیماری های وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و سازمان دامپزشکی کشور مراجعه یا بصورت تلفنی وضعیت خود را اطلاع رسانی نمایند .
• از آنجایی که انتقال بیماری قابل انتقال بین خرگوش و انسان اساسا از راه تماس مستقیم ، تماس غیر مستقیم توسط حشرات ناقل و اشیاء بی جان آلوده یا استنشاق مواد ایروسل آلوده می باشد می توانید خود را از ابتلا به بیشتر این بیماری ها با رعایت روش ها و اصول بهداشت فردی و پایه محافظت نمائید.
• افرادی که با خرگوش در تماس هستند باید تمامی اعضای خانواده خود را درباره خرگوش و بیماری قابل انتقال بین خرگوش و انسان و روش های پیشگیری و کنترل بیماری ها آگاه نمایند .

 خرگوش و بهداشت عمومی :

هر چند موارد گزارش‌ شده‌ از انتقال‌ بیماریهای‌ خطرناک‌ بین‌ انسان‌ و حیوان‌ در خرگوش های‌ اهلی‌ و خانگی‌ نادر است‌ با این‌ وجود مهمترین‌ این‌ بیماریها عبارتند از سالمونلوز، تولارمی‌، هاری‌، عفونتهای‌ قارچی‌ پوست‌ و مو، سل‌ وتوکسوپلاسموز.جهت‌ جلوگیری‌ از بروز بیماری‌ در خرگوش و کاهش‌ احتمال‌ انتقال‌ بیماری های قابل انتقال به صاحب خرگوش و اطرافیان وی توصیه های زیر باید مورد توجه قرار گیرد.

رعایت بهداشت فردی: 

• از تماس نزدیک طولانی با خرگوش از جمله اجازه دادن به خرگوش برای خوابیدن در بستر شما باید جلوگیری کرد . هرکس به ویژه کودکان که خرگوش را در دست خود می گیرند باید چگونگی گرفتن صحیح و ایمن خرگوش را آموخته باشند .
• افرادی که در آزمایشگاه حیوانات و یا پرورشگاه ها با خرگوش در تماس مستقیم هستند باید از وسایل حفاظت فردی از جمله روپوش و دستکش و ... هنگام کار با خرگوش بپوشند یا استفاده نمایند و بلافاصله پس از درآوردن روپوش و دستکش دستان خود را شستشو و ضدعفونی نمایند. لباس کار شما باید آستین بلند باشد تا احتمال خطر آسیب خراشیدگی بازوان شما کاهش یابد .
• اگر سابقه پزشکی حساسیت و آلرژی را دارید یا اگر احتمال انتقال عوامل بیماری زا زئونوز از طریق هوا  وجود دارد ، از ماسک های یکبار مصرف یا دستگاه های تنفسی استفاده نمایید .
• اگر در هنگام تماس با خرگوش در اثر خراشیدگی یا گاز گرفتگی آسیب دیدید . سریعا محل بریدگی یا خراشیدگی را با صابون های ضد باکتری شستشو دهید و آن را پانسمان نماید و به درمانگاه و یا پزشک معالج خود مراجعه نمایید .
• اگر با خرگوش تماس نزدیک دارید ، هر وقت بیمار شدید حتی اگر نشانه های بالینی شما مرتبط با بیماری های قابل انتقال از خرگوش نمی باشد حتما پزشک معالج خود را در مورد اینکه با خرگوش تماس داشتید آگاه نمایید .زیرا  بسیاری از بیماری های قابل انتقال بین حیوان و انسان نشانه های شبه انفلوانزا دارند .برای تشخیص دقیق پزشک شما نیاز دارد اطلاعات دقیقی از وضعیت شما داشته باشد . افرادی که با خرگوش کار می کنند یا آن را در خانه نگهداری کرده یا پرورش می دهند پزشک خود را باید آگاه نمایند زیرا احتمال انتقال تولارمی( تب خرگوش) از فرد بیمار به افراد دیگر وجود دارد .

بهداشت دست :

• موثرترین روش پیشگیری از بیماری های قابل انتقال بین حیوان و انسان شستشو و ضد عفونی دستان بطور منظم و کامل پس از تماس با حیوان و مواد زائد و وسایل و  تجهیزات آنها می باشد .
• نظافت شخصی علی الخصوص شستن دست ها و بازوان بطور کامل با آب روان و صابون و ضدعفونی دست ها با مواد ضدعفونی کننده پایه الکلی و پس از تماس با حیوان ، شستشوی قفص ، تماس با بستر خرگوش ، مدفوع یا ادرار خرگوش  از اهمیت زیادی برخوردار است.
• هرگز در محل نگهداری و پرورش خرگوش یا در هنگام کار با خرگوش و قبل از شستشوی دستان خود سیگار نکشید یا نوشیدنی و غذا نخورید و از لوازم آرایش استفاده نکنید.
• افرادی که با خرگوش کار می کنند یا بستر یا اشیاء آلوده به مدفوع ، ادرار و ترشحات تمیز می کنند یا با بافت ها و مایعات بدن  حیوان تماس دارند حتما باید از دستکش مناسب استفاده نمایند  .
• کودک باید به وسیله افراد بالغ مراقبت شود تا مطمئن شوید بطور مناسب و کامل دستان خود را شستشو و ضدعفونی کرده باشند .
• شما باید از تماس دستان نشسته و یا دستکش های آلوده به صورت ، چشم ها، بینی و دهان خودتان خودداری نمایید .
• اگر شما در هنگام کار با خرگوش آسیب دیدید بریدگی و خراشیدگی را بلافاصله با آب و صابون تمیز و شستشو نمایید و سریعا به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه و  آسیب دیدگی خود را گزارش نمایید .

تمیز کردن قفس خرگوش:

• محیط قفس خرگوش باید روزانه از نظر وجود مدفوع و ادرار در بستر بررسی شود .مدفوع باید روزانه یا یک روز در میان حتی اگر خرگوش از ظرف اشغال استفاده می کند ، جمع آوری شود .
• کل محل‌ نگهداری‌ و محیط قفس خرگوش باید بطور کامل و دوره ای شامل برداشت کل بستر و ضد عفونی قفس نظافت و تمیز شود. برخی از خرگوش ها نیاز است قفس آنها بیشتر از سایر خرگوش ها تمیز و شستشو شود .
• همه بستر کهنه باید جمع آوری شود و داخل قفس باید با صابون و آب با استفاده از برس با موی زبر و سفت برای برداشت هر گونه باقی مانده های مدفوع و ادرار که ممکن ایت به سطج چسبیده باشد ، شستشو و تمیز شود .
• هر بار پس شستشو قفس را باید با مواد ضدعفونی کننده خانگی از جمله سفید کننده رقیق شده به نسبت 1 به 9 با آب ضد عفونی کرد . مواد ضد عفونی کننده باید در تماس با کل سطح قفس دست کم برای ده دقیقه قرار گرفته و سپس با جریان آب کاملا شستشو داده شود .اجازه دهید قفس بطور کامل قبل از اینکه با بستر تمیز و تازه پر شود ، خشک شود .
• دستان خود را همیشه پس از تمیز کردن قفس بطور کامل با آب و صابون شستشو دهید . افراد مبتلا به نقص ایمنی از جمله بیماران مبتلا به  HIV/AIDS ، بیماران پیوندی و سرطانی باید سعی کنند تا فرد دیگری قفس خرگوش آ«ها را تمیز کند مگر اینکه آنها مجبور باشند .
• ظرف غذا و بطری آب باید همچنین بطور روزانه تمیز شوند و کاملا با آب صابونی داغ بطور هفتگی برای پیشگیری از تکثر باکتری ها در این اشیاء شستشو شوند . هر  ماده غذایی تازه ای که توسط خرگوش خورده نمی شود بی درنگ باید از قفس برای جلوگیری از فساد جمع آوری شود .

اصول مراقبت دامپزشکی :

• پس از خرید حیوان ، جهت معاینه و بررسی وضعیت سلامت آن و دریافت راهنمائی های لازم به درمانگاه های دامپزشکی مراجعه شود.
• در صورت‌ مشاهده‌ هرگونه‌ تغییر در ظاهر و یا رفتار حیوان‌، جهت‌ بررسی‌ علت‌ آن‌ به‌ درمانگاه‌ دامپزشکی‌ مراجعه‌شود و بر اساس‌ نظر دامپزشک‌ معالج‌ انجام‌ معاینات‌ دوره‌ای‌ مورد توجه‌ قرار گیرد.
• واکسن هاری جز در مواردی که حیوان در معرض هاری قرار دارد و یا در مناطقی که هاری شایع می باشد توصیه نمی شود و برای پیشگیری از بروز سایر بیماریهای متداول در خرگوش نیز تاکنون واکسنی تهیه نشده است .
• هیچگونه واکسن تایید شده ای برای استفاده خرگوش در امریکای شمالی وجود ندارد اگرچه واکسن برای Myxomatosis و بیماری خونریزی دهنده ویروسی (Viral Hemorrhagic Disease) در بخش های از اروپا و استرالیا متداول است .
• باکتری های روده ای خرگوش به بسیاری از آنتی بیوتیک ها خیلی حساس هستند . سوء مصرف آنتی بیوتیک ها در خرگوش می تواند موجب عفونت های روده ای خیلی شدید و اغلب کشنده شود . خرگوش شما تنها داروهای را باید مصرف نماید که توسط  دامپزشک توصیه شده باشد .
• خرگوش ها باید در سن 4 تا 6 ماهگی عقیم شوند .این شیوه مراقبت برای خرگوش های کمتر محلی و کمتر پرخاشگر انجام می شود . خرگوش های ماده ای که تا دو سالگی عقیم نشوند خطر بروز سرطان دستگاه تناسلی و بافت های پستان در آنها بسیار افزایش پیدا می کند .
• معاینات دندان باید توسط دامپزشک به عنوان بخشی از معاینات بالینی عمومی انجام شود زیرا معاینه دندان های عقبی خرگوش  شما بدون تجهیزات خاص خیلی مشکل است .
• داروهای قابل استفاده در خرگوش عبارتند از آمپی سیلین، کلرامفنیکل، جنتامایسین، پنی سیلین G پروکائین، که همگی تزریق عضلانی هر 12 ساعت و تتراسیکلین خوراکی  50 میلی گرم در کیلوگرم هر 12 ساعت و  تزریق عضلانی هر 24 ساعت
• آموکسی سیلین برای خرگوش بسیار سمی است، از این رو دامپزشک هرگز این دارو را برای خرگوش تجویز نمی کند.
  آموکسی سیلین و سایر فرم های پنی سیلین باکتری های مفید موجود در روده خرگوش را از بین برده و باعث اختلال در عملکرد ارگان های بدن می شوند.آنتی بیوتیک های دیگر نیز مانند کلرومایستین، تتراسایکلین، انروفلوکساسین هستند که استفاده از آن ها در خرگوش ضرری ندارند.گاهی خرگوش قادر به تحمل یک آنتی بیوتیک نمی باشد( علائمی چون کاهش اشتها و اسهال در خرگوش بروز می کند) بنابراین می توان از یک آنتی بیوتیک جایگزین استفاده کرد.
• در صورت مشاهده هرگونه تغییر در ظاهر و یا رفتار حیوان ، جهت بررسی علت آن به درمانگاه دامپزشکی مراجعه شود و بر اساس نظر دامپزشک معالج انجام معاینات دوره ای مورد توجه قرار گیرد.

مدیریت نگهداری خرگوش:

• حتی الامکان با ساخت جایگاه و لانه مناسب ، حیوان را در خارج از محیط منزل و به عنوان مثال در حیاط نگهداری گردد.
• در صورتیکه حیوان در داخل منزل نگهداری می شود باید دارای جایگاهی خاص و نسبتا محدود باشد و از رفت وآمد آزادانه حیوان در محیط منزل باید جلو گیری شود.
• از تماس حیوان با حیوانات خانگی افراد دیگر و همچنین حیوانات غیرخانگی نظیر گربه های ولگرد جلوگیری شود.
• خرگوش هایی که نشانه های بالینی بیماری های عفونی و واگیر را نشان می دهند نباید خریداری شوند و یا برای رویدادهای نمایشگاه و بازار های فروش پذیرفته شوند .خرگوش ها باید 15 روز قبل از ورود به نمایشگاه های فروش و نمایش نژادهای خرگوش واکسن های مورد نظر را دریافت کرده باشند .

محصول مرتبط :

آموزش پرورش خرگوش

مطالب مرتبط :

بیماریهای قابل انتقال بین انسان و خرگوش

بیماری های مهم در خرگوش ها

تغذيه خرگوش

 منابع :

1)    Balsamo, G.(2003): Pet Transmitted Diseases , Louisiana Department of Health and Hospitals Office of Public Health .

2)    Care and Use of Laboratory Rabbits, Occupational Health , Rice University.

3)    Category "Rabbit diseases", www.wikipedia.org .

4)    Desai , S.S. : Rabbit Care and Management, www.scribd.com.

5)    Henderson,W.H.(2009): Pathogens in invasive animals of Australia , Invasive Animals Cooperative Research Centre. www.invasiveanimals.com .

6)    House Rabbit Society homepage. www.rabbit.org .

7)    Grondalen,B. etal.Companion animals as reservoir for zoonotic diseases ,Norwegian vet.j., 11/2004.

8)    Kluzik , M.  and Woodford , N.:Zoonoses Associated with Pygmy Rabbits , www.ehs.wsu.edu/acpohs.asp .

9)    Locke , t. and Wines, C.(2004) : Zoonotic Diseases and Exotic Pets: A Public Health Policy Analysis. Washington State Board of Health

10)  Praag ,E.V.(2002): Common Mites(Arachnids) of Rabbits and Their Treatment. Esther_vo@swissonline.ch.

11)  Patton, N.M. etal (2008): Domestic Rabbits: Diseases and Parasites . A Pacific Northwest Extension Publication.

12)  Rabbit , www.wikipedia.org .

13)  Rabbit , Occupational Health , Colorado State University,2009 .

14)  Rabbit For Pet Owners , Worms & Germs Promoting Safe Pet Ownership . November, 2008 . www.wormsandgermsblog.com .

15)  Rabbits , Occupational Safety Information , Animal Handler Occupational Safety & Health Program. Virginia Tech Invent the Future .

16)  Risk of Importing Zoonotic Diseases through Wildlife Trade, Technical Appendix ,2000-2005.

17)  The importance of wellness examination for your exotic pet , Colorado State University , Veterinary Teaching Hospital . Zoological medicine 20/11/2002.

18)  Willows Information Sheets , Zoonoses in Rabbits ,www.willows.uk.net.

19)  Zoonotic Diseases in Bird , Mice, Rats, Hamsters and other rodents ,  Rabbit, Fish, Reptiles and Amphibians.

20)  Zoonoses in Rabbits , General Practice Service , www.willows.uk.net.

  21)   بهادر ، ع. و همکاران (1390) : میکروبیولوژی پزشکی جاوتز ، نشر دیباج .

  22)   گویا ، م.م. : نظام نوین مراقبت از بیماری های واگیر در جهان ، گفتار یازدهم ، کتاب نوپدیدی و بازپدیدی بیماری ها و سلامت حرفه ای پزشکی.

  23)   میرزمانی ، س.ش.(1390) : بیماری های قابل انتقال انسان و همستر ، ماهنامه نظام دامپزشکی ، سال دهم ، شماره 4 ، ص.30تا 41.