بيماري هاي ويروسي بلدرچين

مایکوپلاسما گالی سپتیکوم

 
عفونت طبیعی مایکوپلاسما گالی سپتیکوم در بلدرچین ژاپنی گزارش شده است. در یک گله 20000 قطعه ای بلدرچین، سینوزیت چرکی واگیردار شایع شده بود. این بیماری روند آهسته ای داشت و میزان تلفات روزانه آن 25 عدد بود.
در گزارش دیگری 10 درصد از جمعیت 1000 قطعه ای بلدرچینهای مادر دچار تورم صورت و کونژونکتیویت شده بودند.
نشانه های بالینی اصلی شامل اختلال تنفسی، فلج اندامهای حرکتی، افسردگی، کاهش مصرف غذا و وزن بدن، کاهش تخمگذاری و افزایش تعداد تخمهای فاقد رنگ دانه و لمبه بودند.

معاینات پس از مرگ نشان داد که سینوس زیر کاسه چشمی متورم شده، به وسیله مواد پنیری و یا اکسودای موکوئیدی و ژلاتینی پر شده است. تخمدان ها دچار آبروفی گردیده و در بعضی از آنها تورم کیسه هوائی دیده می شود. نتیجه کشت باکتریائی از سینوسها، نای، ریه، طحال، کبد و تخمدانها بر روی محیطهای کشت گوناگون و جداسازی ویروس از این ارگانها منفی بود. با استفاده از محیط کشت مایکوپلاسما که بر اساس روش Frii's Methodتهیه شده بود، سویه هائی از مایکوپلاسما گالی سپتیکوم، که به عنوان Fa11 مطرح شدند، از سینوسهای سه بلدرچین جدا گردید. رشد این سه جدایه در آزمایش مهار رشد با استفاده از سرم هیپرایمیون علیه سویه S6 مایکوپلاسما گالی سپتیکوم متوقف شد. ترکیبات آنتی ژنیک این سه جدایه با سویه S6 مایکوپلاسما گالی سپتیکوم وابستگی نزدیکی داشت. اما بر اساس آزمایش ها با هم یکسان نبودند.

مایکوپلاسما سینوویه
گزارشهائی از جداسازی مایکوپلاسما سینوویه از بلدرچین ژاپنی وجود دارد.

پاستورلوز
بلدرچین ژاپنی همانند بلدرچین باب وایت به پاستورلوز حساس می باشد در بیشتر گزارشها شیوع بیماری پس از ورود بلدرچین های جدید از گله دیگری به مزرعه پرورش بلدرچین اتفاق افتاده است.
بلدرچینهای مبتلا در کنار هم تجمع یافته و نشانه هائی از قبیل کزکردگی و اسهال سبز رنگ نشان داده و در نهایت زمین گیر شده و تلف می شوند. در برخی از گزارشها میزان تلفات تا 50 درصد ذکر شده است.
در کالبد گشائی بلدرچین های تلف شده هیپرمی عمومی، کبد متورم همراه با نواحی نکروز چند کانونی، نقاط نکروزه بر روی طحال، تیره رنگ بودن ششها و خونریزی در لایه موکوسی دوازدهه دیده شد. در هیستوپاتولوژی پنومونی بینابینی، نکروز چند کانونی طحال و کبد وجود داشت.
برای تشخیص این بیماری از خون درون قلب و مهر حاصل از کبد لام هائی تهیه نموده و پس از رنگ آمیزی با رنگ ارگانیسم دو قطبی پاستورال مالتوسیدا مشاده می شود.
خون درون قلب بلدرچینهای تلف شده جهت بررسی های باکتریولوژیک و انجام آزمایشهای بیولوژیک در خرگوش گرفته شد.
کلنی های رشد کرده بر روی محیط آگار خون دار، شبیه به قطره شبنم، جدا از هم و محدب و کروی بودند. هیچ گونه همولیزی در محیط آگار خون دار مشاهده نشد و بر روی محیط مک کانگی نیز رشد نکرد.
ارگانیسم گرم منفی به شکل کوکوباسیل تکی یا دو تائی بوده و گلوکز، ساکاروز و مانیتول را بدون تولید گاز تخمیر کرد.
خرگوشهائی که با خون درون قلب بلدرچین های تلف شده تلقیح شده بودند، ظرف یک شب مردند. خرگوش های تلف شده ضایعات خاص بیماری پاستورلوز از قبیل تورم نای توام با خونریزی و کبد خالدار را نشان دادند. ارگانیسم به شکل خالص از کشت خون درون قلب خرگوشهای تلف شده جدا شد.
تراکم بسیار بالای بلدرچینها در مکانی که تهویه ضعیفی دارند و همچنین استرس ناشی از حمل و نقل در مسافتهای طولانی، ممکن است از عوامل مساعد کننده شیوع بیماری و مرگ و میر در مقیاس بالا شود.
پاکسازی و ضدعفونی محیط نگهداری بلدرچین ها و کنترل حشرات و جوندگان در حذف ارگانیسم از محیط موثر می باشد. با استفاده از واکسن روغنی تهیه شده از باکتری جدا شده از گله و انجام اقدامات بهداشتی می توان بیماری را به طور موفقیت آمیزی کنترل نمود.

هموفیلوس پاراگالیناروم
این باکتری از سینوس زیر کاسه چشمی بلدرچین هائی که دچار سینوزیت بوده اند جدا شده است. سن ابتلا به این بیماری از سه هفتگی به بعد گزارش شده است. بلدرچین های مبتلا دارای نشانه های آب ریزش بینی و تورم ملتحمه بودند و در تعدادی از آنها حالت کدورت و یا زخم قرنیه وجود داشت که منجر به پاره شدن قرنیه و ایجاد Panophthalmia شده بود.
پرندگان مبتلا به سختی می توانستند تغذیه کنند و دچار لاغری مفرط شده بودند. سینوسها دچار یک سینوزیت موکوئیدی و موکوئیدی- چرکی شده و گاهی اوقات توده بزرگی از مواد سخت شده در سینوسهای زیر کاسه چشمی وجود داشت.
از سینوسهای زیر کاسه چشمی بلدرچینهای با سن سه هفته، پنج هفته و هفت هفته که مبتلا به سینوزیت موکوئیدی یا موکوئیدی- چرکی بودند، تنها باکتری هموفیلوس پاراگالیناروم جدا شد. البته در پرندگان مسن تر که سینوسهای آنها دچار آبسه های پنیری بود، مخلوطی از باکتری های استافیلوکوکوس اپیدرمیس، کورینه باکتریوم پیوژنز، انتروکوکوسی و پاستورلا مالتوسیدا جدا گردید ولی هیچ گونه مایکوپلاسمائی از سینوسهای بلدرچین هائی که به تازگی مبتلا شده بودند و یا آنهائی که دارای آبسه بودند جدا نشد.

سالمونلا گالیناروم
شیوع بیماری ناشی از سالمونلا گالیناروم سبب تلفات بالائی در جوجه بلدرچین های 1 تا 3 روزه شده و در جوجه بلدرچین های نر نیز تلفات پائینی را ایجاد کرد.
نشانه های بالینی بیماری شامل افسردگی و تجمع جوجه بلدرچین ها به دور هم بود که در کالبدگشائی جوجه بلدرچین های تلف شده، پری کرادیت، نقاط نکروزه بر روی کبد، پر خونی ششها ، هیدروپری کارد، انتریت توام با خونریزی حاد و بزرگ شدگی خفیف طحال وجود داشت.
نشانه ها و ضایعات بیماری در جوجه بلدرچین های نر، شامل کاهش اشتها، نفس نفس زدن خفیف، پرخونی کبد و انتریت بود. ارگانیسم از کبد و خون درون قلب این پرندگان جدا شد.

عفونت با پروتئوس
عفونت پروتئوسی به عنوان عمل کز کردگی شدید، کما و تلفات بالا در جوجه بلدرچین هائی که به طور متوالی و به دنبال هم هچ شده اند، قلمداد می گردد. جوجه های جوان و بلدرچین های در مرحله رشد با سن بالای دو هفته، در برابر این عفونت از خود مقاومت نشان می دهند که این امر اشاره به وجود مقاومت سنی دارد. (Age Resistance)
ضایعات پاتولوژیک شامل: اکسودای موکوسی در داخل نای، پر خونی ریه ها، پرخونی عروق خونی سروز و مزانتر و پر خونی کبد و کلیه ها می باشد. از خون درون قلب و شش های جوجه های مبتلا، ارگانیسمی جدا شد که بر اساس تستهای بیوشیمیائی به عنوان پروتئوس میرابیلیس شناسائی گردید. بیماری زائی این جدایه در موش آلبینو جوان و جوجه بلدرچین های یک هفته مورد آزمایش قرار گرفت که ظرف مدت 48 ساعت پس از تلقیح مرگ این جانوران را به دنبال داشت.

اریزیپلاس
اریزیپلاس روسیوپاتیه می تواند سبب بیماری در بلدرچین های ژاپنی شود. این بیماری در گله بلدرچین های ژاپنی مادر با مرگ ناگهانی بلدرچین ها ظاهر شد. در کالبد گشائی ، ضایعاتی از قبیل احتقان عمومی (General Congestion)، خونریزی در عضلات ران و سینه، تورم کبد، طحال و کلیه ها، ریه های ادماتوز و تیره رنگ مشاهده شد. از کشت ارگانهای احشائی بلدرچین های مبتلا، اریزیپلاس روسیوپاتیه جدا گردید.
منبع احتمالی عفونت در حالت فوق پودر ماهی بوده است. با تجویز پنی سیلین در آب آشامیدنی بلدرچین ها تلفات ناشی از ایریزیپلاس کنترل شد.

تاول کف پائی (Bumble Foot)
بلدرچین های مبتلا به تاول کف پائی نشانه های لنگش را نشان داده و در معاینات، مفاصل درگیر متورم و بزرگ شده بودند. بالشتک کف پائی و بافتهای اطراف دچار تورم پیازی شکل (Bulbons Swelling) بودند. کپسول مفاصل تارس پا ضخیم و سفت شده و غشاهای سینوویال نیز ضخیم شده بود. با برش سطح محل ضایعه، برجستگی سفید رنگی در داخل بافت دیده می شد، که از این ضایعات باکتری E.Coli جدا شد.

استافیلوکوکوس آلبوس
میزان بالای جراحات وارده به سر، بالها و پا به علت تهییج و تحریک بلدرچین ها در هنگام تغذیه و یا تیمار و اداره آنهاست. هنگامیکه بلدرچین ها می ترسند و یا مضطرب می شوند، پرواز کرده، به علت برخورد به سقف و دیواره قفسها، سر و سایر نقاط بدنشان آسیب می بیند و عفونت باکتریائی سبب تشکیل آبسه در نقاط جراحت دیده سر، بالها و پاها می شود. از این آبسه ها ، غالبا باکتری استافیلوکوکوس آلبوس جدا شده است.

کلامیدیا پسی تاسی
جوجه بلدرچین های یک روزه به عفونت تجربی C.Psittaci (سویه ای با منشا مرغ عشق استرالیائی) با تلقیح از راه کیسه های هوائی بسیار حساس هستند. در مقابل بلدرچین های هفت روزه نسبت به عفونت تجربی با همان دز مورد استفاده برای جوجه بلدرچین های یک روزه مقاوم بوده و تلفاتی در آنها دیده نشد. در جوجه بلدرچین های یکروزه عفونت به شکل حاد و کشنده با تکثیر کلامیدیا بروز نمود. تلقییح این باکتری به میزان زیر دز کشنده، سبب عفونت نهفته در جوجه بلدرچین های یکروزه شد.
بلدرچین های هفت روزه ای که سیستم ایمنی آنها با تجویز سیکلوفسفامید سرکوب شده بود، مقاومت خود را از دست دادند. تجویز سیکلوفسفامید سبب برگشت عفونت نهفته به شکل کشنده بیماری شد که به علت توقف تولید آنتی بادی و تکثیر کلامیدیا در جوجه بلدرچین های یک روزه می باشد.

بورلیا انسرینا
چهار قطعه بلدرچین به طور تجربی با بورلیا انسرینا (Borrelia Anserina) تلقیح شدند.
گسترش های خونی یک قطعه از بلدرچین ها پس از 96 ساعت مثبت بود، هرچند نمونه های گرفته شده پس از 120 ساعت منفی بود. یکی از بلدرچین ها پنج روز پس از تلقیح تلف شد. نشانه های پیش از مرگ شامل کزکردگی، لاغری و کم خونی بود. کالبد گشائی بلدرچین تلف شده، ضایعات مربوط به عفونت ناشی از بورلیا انسرینا را نشان داد که شامل بزرگ شدگی طحال و انفارکت های ستاره ای شکل بی رنگ با اندازه 4 میلی متر بر روی آن، بزرگ شدگی کبد همراه با نواحی نکروزه بود. رنگ آمیزی لامهای حاصل از مهر کردن کبد (Impression) طحال و کلیه با روش گیمسا، عفونت شدیدی از اسپیروکت را نشان می داد.

پیشگیری
باید این مهم را به خاطر داشت که می توان از بروز اکثر بیماری های ویروسی با بکارگیری یک مدیریت خوب و کاربردی پیشگیری کرد . لانه ها باید تمیز و دارای تهویه و دمای مناسب باشند و از ورود جانوران موذی به آنها ممانعت شود.
بلدرچین نباید با انواع دیگر پرندگان پرورش داده شود، زیرا به خوبی مشخص شده که گونه های مختلف پرندگان دارای حساسیت های متفاوت در برابر ارگانیسم های عامل بیماری هستند.
از آنجا که بلدرچین های جوان به بیماری حساس تر هستند بنابراین آنها باید جدا از بلدرچین های مادر پرورش یابند زیرا بلدرچین های مادر ممکن است به طور تحت بالینی با میکروارگانیسم هائی آلوده باشند و یا به عنوان حاملین عوامل بیماریزا عمل کنند.
در مزارع بزرگ پرورش بلدرچین توصیه می شود که سرپرست های مستقل جهت مراقبت از این پرنده ها گماشته شوند. شواهدی مبنی بر انتشار بیماری های خاصی مانند لکوز در مزارعی که بلدرچین و ماکیان به طور جداگانه پرورش می یابند ولی سرپرست آنها یکی است، وجود دارد. برعکس بلدرچین های ژاپنی ممکن است به عفونتهای تحت بالینی مبتلا شوند و آن را به سایر گونه های پرندگان انتقال دهند.
این پرندگان باید با غذای مناسب که از منبع مورد اطمینان خریداری شده تغذیه شوند. غذا باید در مکان خشک نگهداری شده و از رشد کپکها ممانعت بعمل آید و همچنین باید از جانوران موذی که ممکن است سبب ایجاد بیماری یا انتقال میکروارگانیسمها شوند محافظت گردد. این پرندگان باید به طور مرتب و روزمره بازبینی شده و اگر نشانه هائی از قبیل کزکردگی، لرزش، فلجی را نشان دادند جهت معاینه به دامپزشک ارجاع داده شوند.

پیشگیری در خلال شیوع بیماری
هنگامی که بیماری شیوع پیدا می کند صاحبان مزارع باید به توصیه هائی مبنی بر جداسازی پرندگان سالم از بیمار عمل کنند. زیرا کانی بالیسم ، خوردن مواد دفعی پرندگان بیمار و انتقال از طریق آئروسل سبب انتشار بیماری خواهد شد. توصیه می شود که لاشه ها سوزانده و یا به وسیله آهک مدفون شوند و تمام محل ضدعفونی گردد. همچنین انکوباتورها ضدعفونی شده و جوجه بلدرچین های تازه هچ شده در محلهای ضدعفونی شده پرورش یابند. منبع شیوع بیماری در صورت امکان شناسائی گردد و با اقدامات پیشگیری کننده مناسب بیماری تحت کنترل درآید.
بلدرچین ژاپنی با این که نسبت به برخی از بیماریها مقاوم است ولی نسبت به ابتلا طبیعی به اکثر بیماریهای ویروسی ماکیان حساس می باشد به خصوص هنگامی که تحت شرایط مدیریتی ضعیف پرورش یابد. هرچند تعداد گزارشهای مربوط به وقوع طبیعی بیماری در بلدرچین ها در مقایسه با ماکیان دیگر کمتر می باشد. اما این موضوع ممکن است ناشی از این واقعیت باشد که تعداد معدودی مزرعه پرورش بلدرچین وجود دارد. با توجه به پیشرفتهای اخیر در امر روشهای فنی تشخیصی در ویروس شناسی این احتمال وجود دارد که موارد بیشتری از وقوع طبیعی بیماری های ویروسی خصوصا آنهائی که ناشی از اعضای گروه آدنوویروس هستند گزارش شوند.

محصولات مرتبط :

بسته آموزشی پرورش بلدرچین

سی دی آموزشی پرورش بلدرچین

طراحی نقشه سالن پرورش بلدرچین

مقالات مرتبط :

جوجه کشی و تعیین ظرفیت دستگاه جوجه کشی در مزارع پرورش بلدرچین

بيماري آبله در بلدرچين

آنفلوانزاي پرندگان

آنفلانزای فوق حاد طیور

میزان مصرف خوراک بلدرچین ماده مولد و تخم گذار

تغذیه و پرواربندی بلدرچین

برخی مشکلات تغذیه ای مزارع پرورش بلدرچین در ایران

تاثیر دما بر مصرف دان بلدرچین

انواع روش های پرورش بلدرچین

جوجه کشی طبیعی بلدرچین به صورت سنتی

عملیات بعد از جوجه کشی بلدرچین

بیرون زدگی مقعد (پرولاپس) در بلدرچین

لکوز LEUKOSIS

تو لک رفتن بلدرچین ( جلوگیری از تولک رفتن زودرس بلدرچین )

آشنایی جامع با پرورش بلدرچین

مایکوپلاسما, پاستورلوز و هموفیلوس پاراگالیناروم در بلدرچین

جوجه کشی و تعیین ظرفیت دستگاه جوجه کشی در مزارع پرورش بلدرچین

منبع : دامپزشکان برتر