نام علمی: Hibiscus esculentus L. (Abelmoschus esculentus )
خانواده: Malvaceae
بامیه یک گیاه یکساله با ساقه علفی است، که بهتدریج نیمهچوبی میشود. برگهای آن پنجهای و پهن و گاهی دندانهدار هستند. برگ و ساقه آن ممکن است بهوسیله کرک پوشیده شده باشد. گلهای آن که معمولاً خودگشن هستند، در کنار برگهای آن بهوجود میآیند. البته حشرات در تلقیح گل آن میتوانند نقش داشته باشند. طول بوته آن بین ۱ تا ۲ متر متغیر است.
قسمت خوراکی و قابل استفاده که بهصورت سبزی مصرف میشود، میوه نارس و سبز آن میباشد که به آن پادز
(pods) گویند. ممکن است میوه آن بهصورت سبز و تازه، خشکشده، کنسرو شده و یخزده به مصرف برسد.
بامیه یک گیاه فصل گرم است و مقاومت هوای خنک و یخبندان را ندارد. در نقاطی که دوره رشد کوتاه بوده و شبهای آن نسبتاً سرد باشد، بهخوبی رشد نمیکند و میوه خوبی هم نمیدهد. بنابراین آن را در اول فصل نمیکارند. همچنین در آخر فصل تابستان که روزها کوتاه بوده و شبها سرد باشد، میزان محصول آن کاملاً پایین میآید. بامیه تحمل رطوبت را ندارد.
در طول مدت رشد، دما نباید از C◦۱۸ کمتر و از C◦۳۵ بیشتر باشد. دمای مناسب برای رشد بوته آن بین ۲۱ تا ۳۰ درجه سانتیگراد میباشد.
بامیه خاکهای عمیق و حاصلخیز را دوست دارد. تقریباً در هر خاکی رشد میکند و محصول میدهد. اگر خاک کمی اسیدی یا خنثی باشد، برای این گیاه مناسب است. pH بین ۶ تا ۷ را میپسندد.
بامیه را بعد از گرم شدن هوا کشت میکنند. این گیاه را مستقیماً در زمین اصلی میکارند. زیرا نسبت به نشاکاری مقاومت ندارد.
بذور بامیه بهخوبی و بهراحتی جوانه نمیزنند، لذا تعداد بذر بیشتری در فاصله کمتری کاشته میشوند، سپس بوتههای اضافی تنک میشوند. چنانچه بذور به مدت ۲۴ ساعت در آب خیس شوند به جوانه زدن آنها کمک میکند.
هوای گرم و خشک و طولانی مناسب رشد این گیاه است، ولی آن احتیاج به آبیاری زیاد و عمیق دارد. بعضی از مردم جوانه انتهایی ساقه اصلی آن را قطع میکنند که ساقه جانبی آن رشد بیشتری کند و از طولانی شدن گیاه جلوگیری بهعمل آید، ولی عدهای دیگر از مردم اجازه رشد به گیاه میدهند.
در بامیه برداشت میوه مرتب انجام میگیرد. غلافهای محتوی بذر قسمت خوراکی آن را تشکیل میدهند. توصیه میشود برداشت میوه هر روز انجام شود. چنانچه میوه خم شود و در این صورت شکاف بردارد، زمان برداشت آن فرارسیده است. اگر میوه فقط خم شود و شکافته نگردد از موقع برداشت آن گذشته است. که در این صورت غلافها چوبی شده، از کیفیت آنها کاسته میگردد. هنگام برداشت طول میوه بین ۵ تا ۷ سانتیمتر است. از ظهور گل تا برداشت میوه بین ۴ تا ۶ روز طول میکشد.