تاریخچه استفاده از گیاهان دارویی در جهان
ارسطو (۳۳۰ ق.م) اولین کسی است که آثار و مطالبی مکتوب مربوط به شناخت گیاهان دارد. البته قبل از او در آثار کهن مصر حدد (۲۶ قرن ق.م) در پاپیروسها و ابرها مطالبی از گیاهان با شرح خاصی از موارد استفاده از آنها باقی مانده است. ولی ارسطو نخستین دانشمندی است، که از رشد و نمو گیاهان، مادهسازی و از تفاوت آنها و چگونگی استفاده از مواد خاک (سیاه خاک) مطالبی نوشته است. نوشته او بدون هیچ مبنای علمی تا چندین قرن بعد از او مورد قبول همه بود و حتی تدریس میشد.
تئوفراست یا تئوفراستوس شاگرد ارسطو که در سالهای ۳۷۰-۲۵۸ قبل از میلاد طبیب بود و بعدها به او پدر گیاهشناسی گفتهاند، علاوهبر آنکه، پیرو فلسفه استاد خود ارسطو بود، تحت تأثیر نظریات پلاتو، استاد ارسطو قرار گرفت.
او ردهبندی بسیار ابتدایی از روی شکل ظاهری گیاهان، چرخه رشد، شکل گلآذین و نحوه رشد آنها و همچنین وضع گلبرگهای گلها در کتابی به نام هیستوریا پلانتاروم بر مبنایی مبهم و ناشی از استنباطات خود دارد او بر این مبنا و تفکر ۴۸۰ گیاه را در کتاب مزبور ردهبندی کرد که اساس آن کاملاً دور از حقیقت و واقعیت است. باید اشاره کرد، که مکتب درمان با گیاه بهوسیله تئوفراست بنیانگذاری شد.
متأسفانه این نظر از ۳۰۰ سال قبل از میلاد مسیح تا قرن ۱۸ مآخذ و مبنای نگارش کتابها و آثار بسیار دیگر بود. تئوفراست به مقتضای شغل خود از گیاهان برای درمان استفاده میکرد. که متأسفانه آثاری از وی در همین رابطه باقی نمانده است. بعد از تئوفراست، باید از بقراط یا هیپوکرات بزرگترین پزشک جهان باستان و هم عصر تئوفراست (۱۳۱ ق. م) نام برد که ادامه مکتب او، بعدها منجر به مکتب طب جالینوسی شد. از این دانشمند که از گیاهان برای درمان استفاده میکرد، مطالب و آثاری از نحوه درمان با گیاهان دارویی یا توسط مواد گیاهی، باقی مانده است.
بعد از این دانشمندان عهد عتیق میباید در سال های ۷۹-۲۳ بعد از میلاد مسیح به گایوس پلینوس سکوندوس اشاره کرد. او مجموعه آثاری در ۳۷ جلد به نام تاریخ طبیعی حاوی دانشها و اطلاعات عصر و زمان خود دارد. ۹ جلد از مجموعه آثار او مربوط به گیاهان دارویی است، که متأسفانه همه مطالب آنها غیر واقعی و دور از حقیقت است. و تا پایان قرون وسطی آثار او سایهای نگین و تاریک بر بروز و ظهور آثار علمی گیاه شناختی انداخته و سبب رکود این علم شده بود.
در همین عصر میباید از دیوسکورید (پدانیوس دیوسکوریدس) طبیب و جراح، بویژه، جراح و طبیب ارتش روم در زمان نرون (در سال های ۷۵-۴۵ بعد از میلاد مسیح) اشاره کنیم که پس از تئوفراست، مشهورترین دانشمند در شناخت گیاهان دارویی دوران عتیق است. دیسکورید چون جراح ارتش امپراطوری روم بود، همراه با ارتش مهاجم روم مسافرتهای بسیاری به خارج از روم داشت و از موقعیت این سفرها توانست از خواص گیاهان دارویی متداول در نقاط مختلف جهان آن روز، طلاعات فراوانی کسب کند و مجموعه اطلاعات و دانستههای خود را در کتابی معروف به نام ماتریا مدیکا که شامل شرح خواص حدود ۶۰۰ گیاه دارویی است، بنویسد. بعدها او با افزودن تصاویر جالب بر این کتاب کاربرد و معروفیت آن را بالا برد. بعد از آن نام ماتریا مدیکا بهتدریج کم رنگ و به نام خود دیسکورید معروف شد. این کتاب در طول ۱۵ قرن به چنان شهرتی رسید که فقط گیاهان ذکر شده در آن اعتبار دارویی داشتند.