تاتوره

نام انگلیسی:thornapple,Stramonium

نام علمی:Datura Stramonium L

تیره:Solanaceae

شرح:گیاهی است یک ساله به ارتفاع ۳۰-۱۲۰ سانتیمتر. ساقه ای ستبر و گرد با انشعاب دو بخشی دارد. برگها دارای دمبرگ، تخم مرغی یا مثلثی شکل با حاشیه های دندانه دار یا کنگره ای و گاهی بزرگتر از ۲۰ سانتیمتراست. گلها در هر محور منفردند و جامی بزرگ،سفید رنگ و قیفی شکل دارند. میوه یک کپسول خاردار( و بندرت غیر مسلح) است که با چهار شکاف باز می شود و حاوی دانه های سیاه رنگ بسیاری است. تمام قسمتهای گیاه یک بوی نامطبوع و تهوع آور دارد. زمان گل دادن بین خرداد تا شهریور است.

قسمت های مورد استفاده: برگ و دانه خشک شده.

زیستگاه،کشت و گردآوری: بومی خاورنزدیک است اما به حالت وحشی در سراسر مناطق بایر و مزارع اروپا می روید، ولی فقط چند سال در همان محل دیده می شود. به انگلستان وارد شده است و کم و بیش بومی شده است ولی فراوان نیست. برای مصارف پزشکی دانه آن را در فروردین ماه در زمینهایی که خوب کود داده شده است در ردیفهایی به فاصله ۵۰ سانتیمتر از همدیگر می کارند.برگها را هنگامی که گیاه گلدار است و نیز در مواقع بعد جمع آوری می کنند. دانه ها را هنگامی که کپسول باز می شود و سیاه شده اند جمع آوری می کنند. دانه های نارس قهوه ای رنگ هستند و نباید آنها را مصرف کرد. بازده ۱۵-۲۵ کیلوگرم برگ و ۳-۸ کیلوگرم دانه در هر صد مترمربع است.

ایران: تاتوره در اطراف تهران، کرج، آذربایجان، بلوچستان، گیلان و خراسان می روید.

ترکیبات و اثر: تاتوره دارای همان آلکالوییدهای شابیزک اما به مقدار متفاوت است.اثر آن بر روی دستگاه گوارش، غدد عرق، غدد گوارشی و مردمک چشم شبیه شابیزک است. با مقادیر دارویی اثر تحریکی آن بر روی دستگاه اعصاب مرکزی بسیار کمتر است اما اثر تسکینی آن برجاست. تمام قسمتهای گیاه سمی است.

مصرف: تاتوره به علت دارا بودن خاصیت سمی باید تحت نظارت پزشک مصرف شود. برای تسکین آسم از تنطور آن و نیز از سیگارهای ضد آسم که حاوی تاتوره است استفاده می شود.