انواع وکسن های دامی و نحوه استفاده آنها (بخش چهارم)

(واكسن ضد اسهال گوساله ها) Kolibin-Re :
Rotavirus + Corona virus + E. Coli

این واكسن از ویروس های بی اثر شده Corona virusو Rotavirus و نیز از باکتری E. Coli سویه بیماری زای غیر فعال (SEROTYPES 08:K35/09:K99-0101:K35/K99) تهیه گردیده كه با تزریق به گاوهای آبستن، پادتن لازم در آغوز آنها بوجود آمده و این آغوز، گوساله های شیرخوار را در برابر اسهال كشنده روزهای اول تولد محافظت می نماید.
قابل ذكر است كه نتایج بدست امده از تحقیقات انجام شده در موسسه تحقیقات دامی در Compton در انگلستان نشان می دهد كه از میان عوامل بیماریزای فوق (Rotavirus و Corona virus, E Coli) نقش عمده بر عهده روتاویروس بوده و كروناویروس در مرحله دوم اهمیت و عامل اسهال های آبكی چند روز اول تولد گوساله ها عمدتا E. Coli می باشد.
دستور مصرف: مقدار 5 سی سی از این واكسن به صورت زیر جلدی در فاصله زمانی 28 ال 60 روز مانده به زایمان به گاوهای آبستن تزریق می شود(البته بهتر است كه به كلیه گاوهای آبستن واجد شرایط زمانی فوق كه در گله موجود است تزریق شود). در گله هایی كه آلودگی خیلی شدید است توصیه گردیده است تا دو تزریق به فاصله 28 روز (یكی در فاصله 5-6 هفته مانده به زایمان و دیگری 2-3 هفته مانده به زایمان) تزریق شود.
نحوه اثر: پس از تزریق، بالاترین سطح آنتی بادی در خون و شیر گاوهای واكسینه شده 28 تا دو ماه بعد از تزریق بوجود می آید و این آنتی بادی كه از طریق آغوز به گوساله های نوزاد خورانده می شود آنها را در روزهای اول زندگی به خصوص یك هفته اول در مقابل عوامل بیماری زا مهلك فوق محافظت می نماید. بر اساس یك تحقیق علمی توصیه شده است به منظور حفظ كامل گوساله ها در مقابل اسهال ترتیبی داده شود تا گوساله ها به مدت دو هفته اول زندگی از آغوز گاوهای واكسینه شده استفاده كنند؛ مگر اینكه دامدار متوجه شود كه تغذیه آغوز در هفته اول كافی می باشد.
شرایط نگهداری: در محیط خشك و خنك و در درجه حرارت 2-8 درجه سانتی گراد نگهداری شود.

واکسن پاستورلوز گاو و گاومیش

این واکسن حاوی پاستورلا مولتی سیدا سویه روبرتز تیپ 1 ، فرمالدئید ، هیدروکسید آلومینیوم و آب مقطر است و جهت ایمن سازی فعال علیه پاستورلوز در گاو و گاومیش مورد استفاده قرار می گیرد .

شکل و نوع واکسن :

سوسپانسیون کشته ، به رنگ سفید ابری می باشد .

دز و نحوه مصرف :

تزریق زیر جلدی 2 میلی لیتر در گوساله و 3 میلی لیتر در گاو و گاومیش در یک طرف گردن یا ناحیه کتف ، مصونیتی به مدت تقریبی 6 ماه در این دامها بوجود می آورد .

در ماه آخر آبستنی مصرف نشود .

توصیه ها و احتیاطات لازم :

-         واکسن از شبکه توزیع رسمی اخذ شود .

-        تزریق واکسن پس از انقضای تاریخ مصرف ممنوع است .

-        واکسن طبق دستور دامپزشک و توسط تکنسین های دامپزشکی تزریق شود .

-        واکسن نباید یخ بزند

-        در هنگام تجویز واکسن شرایط آسپتیک را کاملا رعایت نمایید .

-        حتما پس از تهیه شیرابه واکسن و قبل از مصرف ، بطری حاوی واکسن را بخوبی تکان دهید .

-        بطری های خالی واکسن باید بطور صحیح معدوم گردند .

-        در منطقه گرم و مرطوب قبل از شروع فصل بارندگی واکسیناسیون انجام شود .

-        واکسیناسیون دو بار در سال ( بهار و پائیز ) توصیه می گردد .

-    تمام محتوای شیشه را در روز واکسیناسیون به فاصله یک الی دو ساعت مصرف کرده و از مصرف باقیمانده واکسن در روزهای بعد خودداری شود .

عوارض جانبی :

یک نودول کوچک در محل تزریق بوجود می آید که بتدریج جذب شده و از بین می رود .

در برخی موارد واکنش های آنافیلاکتیک در نژادهای حساس گزارش شده است . در چنین مواردی تزریق آدرنالین و داروی آنتی هیستامین تحت نظر دامپزشک توصیه شده است .

شرایط نگهداری :

در دمای 4 + الی 8 +  درجه سانتی گراد و دور از نور خورشید نگهداری شود .

ویالهای واکسن بصورت 250 دزی عرضه می شود .

واکسن پلی والان آنتروتوکسمی

این واکسن حاوی باکتری کلستریدیوم پرفرانژنس تیپ B ، C و D ، هیدروکسید آلومینیوم و فرمالدئید است و جهت ایجاد ایمنی فعال علیه آنتروتوکسمی در گاو ، گوسفند و بز استفاده می شود .

شکل و نوع واکسن :

سوسپانسیون کشته ، به رنگ زرد می باشد .

موارد مصرف :

واکسن انتروتوکسمی بمنظور پیشگیری از بیماری اسهال عفونی بره های نوزاد ، انتروتوکسمی گوسفندان جوان ، پرخوری یا قلوه نرمی بره ها و گوسفندان جوان ، پرخوری یا قلوه نرمی بره ها و گوسفندان بالغ و براکسی گوسفندان بکار میرود .

دز و نحوه مصرف :

بسته به جثه دام ، مقدار دز واکسن 3-2 میلی لیتر می باشد که در دو نوبت به فاصله 2 الی 3  هفته و از طریق زیر جلدی در ناحیه خلفی کتف دام تزریق می شود

توصیه ها و احتیاطات لازم :

-         واکسن از شبکه توزیع رسمی اخذ شود .

-        تزریق واکسن پس از انقضای تاریخ مصرف ممنوع است .

-        واکسن طبق دستور دامپزشک و توسط تکنسین های دامپزشکی تزریق شود .

-        قبل از مایه کوبی از سلامت دام اطمینان حاصل شود .

-        بطری های خالی واکسن باید بطور صحیح معدوم گردند .

-        در هنگام تجویز واکسن شرایط آسپتیک را کاملا رعایت نمایید .

-        حتما پس از تهیه شیرابه واکسن و قبل از مصرف ، بطری حاوی واکسن را بخوبی تکان دهید .

-        سرنگ و سرسوزن های غیر استریل را اتوکلاو نموده و یا حداقل به مدت 20 دقیقه در آب بجوشانید .

-    تمام محتوای شیشه را در روز واکسیناسیون به فاصله یک الی دو ساعت مصرف کرده و از مصرف باقیمانده واکسن در روزهای بعد خودداری شود .

-        میش های آبستن قبل از دو هفته آخر زایمان مورد تزریق قرار می گیرند تا پادتن بوسیله آغوز به بره منتقل شود .

-        تزریق در روزهای خشک بدون باران انجام شده و در روزهای بارانی از تزریق واکسن خودداری شود.

-    در هنگام انتروتوکسمی در بره و گوسفندهای بالغ ، اجرای دستورات بهداشتی مانند نحوه تغییر مرتع و رژیم غذایی از خشک به تر یا برعکس و تغییر فصول ، حداقل هر سال یک بار توصیه می شود .

موارد منع مصرف :

در دامهای آبستن طی دو هفته آخر آبستنی توصیه نمی شود .

شرایط نگهداری :

در دمای 4 + الی 8 +  درجه سانتی گراد و دور از نور خورشید نگهداری شود .

ویالهای واکسن بصورت 250 میلی لیتری عرضه می شود .

واکسن قانقاریای کبدی

این واکسن محتوی کشت خالص و فرمالیزه شده Clostridium oedematiens  تیپ B جذب شده روی ژل هیدروکسید آلومینیوم می باشد و جهت ایمن سازی فعال علیه بیماری قانقاریای کبدی در گوسفند و بز استفاده می شود.

دز و نحوه مصرف :

دو تزریق زیر جلدی (  2میلی لیتر برای حیوانات تا وزن  20 کیلوگرم و 3 میلی لیتر برای حیوانات با وزن بالاتر از  20 کیلوگرم) به فاصله زمانی دو هفته ، مصونیتی به مدت تقریبی 10 الی 12 ماه در دامها بوجود می آورد .

در دوهفته آخر آبستنی استفاده نشود .

شرایط نگهداری :

در دمای 4 + الی 8 +  درجه سانتی گراد و دور از نور خورشید نگهداری شود .

واکسن در ویالهای 250میلی لیتری عرضه می شود .

واکسن تیلریوز گوسفندی

واکسن تیلریوز محتوی ماکروشیزونت Theileria lestoquardi  کشت شده در سلول و تخفیف حدت داده شده می باشد . واکسن تغلیظ شده و در ازت مایع به حالت انجماد در می آید . این واکسن جهت ایمن سازی فعال علیه تیلریوز ناشی از T. lestoquardi  در گوسفندان استفاده می شود .

دز و نحوه مصرف :

توجه داشته باشید که همیشه جابجا کردن موادی که در ظرف های شیشه ای و درون ازت مایع نگهداری می شوند باید در نهایت دقت و با استفاده از لباس و تجهیرات محافظ صورت گیرد . پس از خارج کردن شیشه از ازت مایع چند دقیقه آن را در قسمت بخار ازت نگه دارید ، سپس از ظرف خارج کنید . پس از خارج کردن از ظرف ازت مایع ، ویال واکسن را در ظرف آب ولرم ( 37 درجه ) قرار دهید و صبر کنید تا واکسن ذوب شود . نیم ساعت پس از ذوب شدن کامل واکسن ، با استفاده از یک سرنگ و سوزن استریل به هر شیشه مقدار 10 میلی لیتر محلول رقیق کننده بیفزایید . ویال را به آرامی و با ملایمت تکان داده تا محتویات آن به حالت یکنواختی درآید . اجازه دهید واکسن مدت نیم ساعت در شرایط و دمای اتاق باقی بماند . سپس واکسن را به نسبت 1:50  در محلول رقیق کننده ، رقیق کنید ( با استفاده از سرنگ استریل واکسن کنسانتره را به مقدار 5 میلی لیتر درون هر شیشه محتوی 250 میلی لیتر محلول رقیق کننده تزریق نمایید ) .  واکسن رقیق و آماده شده را می توان به مدت 48 ساعت در دمای 4+ الی 8+ درجه سانتی گراد نگهداری کرد . این واکسن را می توان در شرایط جوی نرمال به شرط آنکه در معرض تابش آفتاب یا نزدیک کانون مولد حرارت نباشد . به محل واکسیناسیون حمل و ظرف مدت 12 ساعت به مصرف رساند . هر دز واکسن ، یک میلی لیتر ، بدون توجه به سن گوسفند باید از طریق زیر جلدی تزریق شود .

شرایط نگهداری :

واکسن باید در ازت مایع نگهداری شود .

ویالهای واکسن بصورت ویالهای 20 میلی لیتری حاوی 1000 دز واکسن عرضه می شود .

واکسن تیلریوز گاوی

واکسن زنده تیلریوز گاوی از کشت شیزونت سلولهای لنفوئیدی که حاوی شیزونت سویه های تخفیف حدت یافته Theileria anulata  می باشد تهیه و در سرمای هفتاد درجه سانتی گراد زیر صفر منجمد شده است و تا موقع مصرف در همین دما نگهداری می شود . این واکسن جهت ایمن سازی فعال علیه تیلریوز ناشی از Theileria anulata در گاوهای نر و گاوهای شیری ، تلیسه ها و گوساله های بالاتر از دو ماه استفاده می شود .

دز و نحوه مصرف :

دز تزریقی برای هر راس حیوان یک میلی لیتر در نظر گرفته شده است . در موقع مصرف باید شیشه مایه را در ظرف محتوی آب 37 درجه سانتی گراد قرار داده تا محتویات آن ذوب شود و پس از تکان دادن با سرنگ کشیده و بلافاصله تزریق نمود . نوع تزریق زیر جلدی است و محل تزریق در ناحیه گردن نزدیک به عقده لنفاوی پیش کتفی می باشد .

توصیه ها و احتیاطات لازم :

-    مناسبترین فصل مایه کوبی اواخر پائیز تا اواخر زمستان می باشد . پیشنهاد می شود تا سه هفته پس از تزریق واکسن تیلریوز از تجویز واکسن های ضد باکتریایی و ضد ویروسی پرهیز شود . ضروری است که به موازات مصرف واکسن تیلریوز گاوی ، از  حمامهای ضد کنه به منظور کنترل جمعیت کنه های ناقل استفاده شود .

-        واکسن از شبکه توزیع رسمی اخذ شود .

-        تزریق واکسن پس از انقضای تاریخ مصرف ممنوع است .

-        واکسن طبق دستور دامپزشک و توسط تکنسین های دامپزشکی تزریق شود .

-        قبل از مایه کوبی از سلامت دام اطمینان حاصل شود .

-        بهنگام مصرف ، ویال واکسن را با احتیاط از تانک ازت خارج کرده و تا ذوب شدن کامل مایع واکسن صبر نمائید .

-        قبل از مصرف ، ویال حاوی واکسن را به آرامی تکان دهید .

-    در آماده سازی و تجویز واکسن شرایط آسپتیک را کاملا رعایت نمایید . جهت ضدعفونی و تمیز کردن سرنگ از مصرف الکل ، فرمل و یا سایر مواد گند زدا جدا خودداری نمائید .

-        سرنگ و سرسوزن های غیر استریل را اتوکلاو نموده و یا حداقل به مدت 20 دقیقه در آب بجوشانید .

-        تمام محتوای شیشه را در روز واکسیناسیون مصرف کرده و از مصرف باقیمانده واکسن در روزهای بعد خودداری شود .

-        بطری های خالی واکسن باید بطور صحیح معدوم گردند .

موارد منع مصرف :

به گاوهای آبستن بیش از چهار ماه ، حیوانات تب دار و گوساله های کمتر از سن دو ماهگی مایه تیلریوز تزریق نشود . به گاوهایی که وضع حمل کرده اند تا 10 روز پس از زایمان واکسن تزریق نگردد . در فصول وفور کنه های ناقل بیماری ، بهتر است مایه تیلریوز تزریق نشود .

شرایط نگهداری :

واکسن باید در ازت مایع نگهداری شود .

ویالهای واکسن بصورت ویالهای 20 میلی لیتری حاوی 12 دز واکسن عرضه می شود .

نکاتی که باید در مورد کار با واکسنهایی که در ازت نگهداری می شوند باید دانست :

1 – تانک ازت مایع حاوی واکسن نباید در محل خیلی گرم نگهداری شود در غیر اینصورت ازت مایع خیلی سریعتر تبخیر می شود .

2 – آمپول های حاوی واکسن همواره باید زیر ازت مایع قرار گیرد بنابراین ازت موجود در تانک به طور مرتب باید کنترل شود .

3 – مخلوط کردن محتویات آمپول در حلال باید در اطاق جداگانه ای انجام شود .

4 – تمام مواد و لوازم کار قبل از خارج کرد آمپول از تانک ازت مایع آماده باشد .

5 – هنگام کار و آماده کردن واکسن از دستکش ماسک و عینک مخصوص محافظ چشم استفاده شود و هنگام خارج کردن آمپول از تانک ازت از آستین های بلند استفاده شود .

6 – در هر بار فقط یک آمپول از تانک خارج شود و میله نگهدارنده آمپول ها در تانک ازت فقط تا حدی بالا کشیده شود که بتوان یک آمپول را برداشت و بلافاصله میله و آمپول های روی آن را به داخل ازت مایع برگردانده شود .

7 – آمپول خارج شده در بن ماری 27 درجه سانتی گراد قرار داده شود و به صورت چرخشی به آرامی تکان داده شود به طوری که در مدت 20 ثانیه ذوب شود .

8 – آمپول را از بن ماری خارج و با دستمال کاغذی آن را خشک نمایید و در خط مشخص شده آن را بکشید . قبل از شکستن آمپول مطمئن شوید که تمام محتویات آن در قسمت پایین آمپول قرار گرفته شود .

9 – تمام وسایلی که برای مخلوط کردن و تزریق واکسن بکار برده می شوند قبلا استریل شوند . سترون کردن باید در اتوکلاو ، با دمای 121 درجه سانتی گراد و 15 اتمسفر فشار به مدت 30 دقیقه انجام شود و برای استریل کردن از مواد ضدعفونی استفاده نشود .

10 – بعد از ذوب شدن آمپول حاوی واکسن بلافاصله و در عرض 30 ثانیه باید محلول واکسن را به داخل حلال وارد کرد .

11 – با استفاده از سرنگ استریل 5 تا 10 میلی لیتری و سوزن نمره 18 با قطر 2/1-1 اینچ محتویات آمپول به آرامی داخل سرنگ کشیده شود . در صورت استفاده از سوزن های خیلی باریک و یا در صورت کشیدن واکسن با فشار و سرعت زیاد ممکن است تعدادی از سلولها صدمه ببیند .

12 – سوزن سرنگ حاوی واکسن کشیده شده را درب لاستیکی بطری حلال به داخل سرنگ بکشید تا سرنگ تقریبا پر شود . همزمان سرنگ را به آرامی تکان دهید ، سپس محتویات سرنگ را با احتیاط و به آرامی در حلال تزریق کنید . بعد از تزریق واکسن به شیشه حلال ، آن را به آرامی تکان دهید تا واکسن با حلال مخلوط شود .

13 – حلال باید در درجه حرارت 6-4 درجه سانتی گراد نگهداری شود و قبل از استفاده به مقدار نیاز روزانه ، از قبل در اتاق واکسن قرار داده شود تا به دمای اتاق 27-22 برسد و سپس از آن استفاده کرد . در صورت انتقال واکسن به داخل حلال 8 – 2 درجه سانتی گراد جرم واکسن صدمه می بیند (نکته بسیار مهم)

14 – بعد از انتقال محتویات سرنگ به داخل حلال ، مقداری از حلال ، به داخل آمپول واکسن برگردانده شود تا محتوی آمپول کاملا شستشو و مجدد به آرامی به داخل حلال برگردانده شود .

15 – حلالهایی که رنگ غیر طبیعی و یا کدورت خاص دارند ممکن است آلودگی میکروبی داشته باشند و نباید مصرف شوند .

ادامه مطالب :

انواع وکسن های دامی و نحوه استفاده آنها (بخش اول)

انواع وکسن های دامی و نحوه استفاده آنها (بخش دوم)

انواع وکسن های دامی و نحوه استفاده آنها (بخش سوم)

انواع وکسن های دامی و نحوه استفاده آنها (بخش چهارم)

انواع وکسن های دامی و نحوه استفاده آنها (بخش پنجم)